راهنمای انتخاب نام برند
اسم برند و تمام آنچه درباره انتخاب اسم برند کسب و کارتان باید بدانید
با وجود بسیاری از برندها در جهان، ایجاد ایدههای بینظیر در مورد اسامی خاص برای برند دشوار و سخت است. انتخاب یک اسم برند ایرانی مناسب میتواند شرکت شما را بر سر زبانها بیندازد درحالی که یک اسم نامناسب میتواند شرکت شما را با شکست روبهرو سازد.
اسمی که برای برندتان انتخاب میکنید، تبدیل به قسمتی از مجموعه بزرگتر میشود. یعنی تمام برند شما اسم آن نیست، برند شما متشکل از اقداماتی است که انجام میدهید، رویدادهایی که برگزار میکنید، هویت بصری که از خود ارائه میدهید، لحنی که در صحبت با مخاطب خود انتخاب میکنید، جایگاهی که در آن قرار دارید و … است.
اسم کسبوکار شما فقط به این معنا نیست که مردم، شرکت شما را چگونه تعریف میکنند. بلکه این فرصتی است که بتوانید خود را از رقبا متمایز کنید، با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنید و مراحل اولیه شناخته شدن برند خود را آغاز کنید.
اسم برند ایرانی و اهمیت آن
در کشور ما نیز با توجه به تفاوتهای فرهنگی و زبانی با دنیا، استفاده از خلاقیت و نوآوری در زمینه انتخاب اسم برند ایرانی اهمیت بسیار زیادی دارد. بدون اتکا به خلاقیت در زمینه انتخاب نمونه اسم برند، شما توانایی لازم برای جلب نظر مخاطب هدف را نخواهید داشت. در صورت انتخاب اسمی مناسب امکان موفقیت شما در جلب نظر مخاطب هدف و تبدیل آنها به مشتریان افزایش خواهد یافت.
نام برند میتواند از سه جز تشکیل شده باشد:
1) اسم برند
۲ اسم تجاری
۳ (لباس تجاری
اسم تجاری همان اسمهای بازرگانی، اسامی شرکتها و … است که شرکت تحت آن عنوان فعالیت حقوقی و قانونی دارد و قانون نیز از آن اسم ثبتشده در برابر استفاده دیگران حمایت میکند. در مقابل اسم برند ترکیبی از خواص و ویژگیهای ملموس و ناملموس است که به بازار معرفی میشود و نیازی به ثبت کردن آن نیست.
به عنوان مثال شرکت پپسی را در نظر بگیرید که با اسم تجاری «پپسی کو» به ثبت رسیده است ولی اسم برند آن در اذهان عمومی همان «پپسی» است.
(لباس تجاری) شامل همه موارد یک کسبوکار از قبیل: بستهبندی، لوگو، رنگ سازمانی و … میباشد که به منظور حفاظت قانونی به ثبت میرسد.
قبل از هر چیزی و در ابتدای راه انواع اسمها را دستهبندی میکنیم. اسمها میتوانند به شش دسته تقسیم شوند و تقریباً هر نام تجاری در جهان در یکی از این ۶ دسته قرار میگیرد که در زیر هر کدام را به صورت مختصر توضیح دادهایم.
نامهای ناشناس
برای این دسته، از نام شخص یا گروه خاص استفاده میشود. اینها برندهایی هستند که اعتقادات و تجسم دیدگاه بنیانگذارانشان را در خود جای میدهند. این نوع اسمها به احتمال زیاد هیچ تصویر درست و واضحی در ذهن مشتری ایجاد نخواهند کرد.
اگر خواستید که به هر دلیلی نام موسس را روی یک برند بگذارید باید در ابتدا به سوالات زیر پاسخ دهید و سپس تصمیم بگیرید.
۱) آیا پرسونال برند موسس کسبوکار خیلی برای او مهم است؟
۲) پرسونال برند موسس کسبوکار در رابطه با فعالیت برند است؟
۳) آیا قرار است اسم را برای کسبوکار خانوادگی انتخاب کنید؟
۴) فضای کسبوکارتان اجازه انتخاب این نوع اسم را به شما میدهد؟
اسمهای معنادار
اینگونه اسمها با بازگرداندن معنی به اسم تجاری کار میکنند. لطفاً معنی را با تعریف اشتباه نگیرید. قرار نیست اسم انتخابی مستقیماً فعالیت شما را شرح دهد. ممکن است معنی اسمتان زیر چندین لایه مخفی شده باشد.
به عنوان مثال بزرگترین رودخانه دنیا آمازون است، بنابراین منطقی است که بزرگترین فروشگاه محصولات جهان اسم آمازون را برگزیند. به لوگوی آمازون که دقت کنید یک فلش حرف a را به z وصل کرده است. درواقع اولین حرف الفبای انگلیسی به آخرین آن وصل شده است که این فلش خود نشان از کامل بودن این سایت دارد؛ یعنی ازشیرمرغ تا جون آدمیزاد را میتوانید از آمازون تهیه کنید. در ایران هم نام برند آب معدنی دماوند که به اقتباس از نام قله مرتفع ایران یعنی قله دماوند گرفته شده است، در این گروه از اسامی جای میگیرد.
اسمهای توصیفی
این نوع اسمها نشاندهنده این هستند که شرکت، محصول یا خدمات شما چیست یا چه کاری انجام میدهید. اسمهای توصیفی همچنین برای توصیف مشاغل مؤثر هستند مانند easypay که یک شرکت پرداخت است.
مزیت یك اسم توصیفی این است كه آنها داستانی با اسم تجاری واضح را بیان میكنند. با این حال ، نکته منفی این است که شما را متصل میکند و انعطافپذیری را برای تنوع بخشیدن به محصولات یا خدمات شما کاهش میدهد.
به عنوان مثال در میان استارتآپهای ایرانی میتوان به نام جاباما (سامانه رزرو آنلاین هتل، ویلا و اقامتگاه) به عنوان یک نمونه اسم برند کوتاه و توصیفی، اشاره کرد. یکی از ویژگیهای بارز نام برند جاباما این است که توانسته ماموریت کامل برند خود را در قالب اسم برند به مخاطبان معرفی کند.
اسمهای مخفف
اسمهای مخفف ممکن است ساده باشند و راحتتر به خاطر سپرده شوند ولی توانایی تداعی هیچ ذهنیتی را در افکار مشتری به جهت خرید و وفاداری به برند را نخواهند داشت و بیروح هستند. شاید از معروفترین نام برندهای مخفف در جهان بتوان به KFC که برند رستورانهای زنجیرهای مرغ سوخاری و فستفود هست اشاره کرد. اما در کشور ما اینگونه نامگذاریها نیز مرسوم هست و میتوان مثلاً به نام مپنا که مخفف نام شرکت مدیریت پروژههای نیروگاهی ایران هست اشاره کرد.
اسمهای ابداعی
انتخاب اسم برای برند با وجود اسمهای تجاری زیاد، باعث شده است تا برخی از شرکتها اسم خود را اختراع کنند. اسمهای اختراع شده میتوانند بسیار قدرتمند و منحصربهفرد باشند. جدید بودن و خوشآوایی اسامی ابداعی بعضاً باعث ماندگاری نامها در ذهن مخاطبان هدف برند میشود. در میان برندهای ایرانی شاید نام فروشگاه اینترنتی بامیلو که از سال ۱۳۹۳ فعال شد و درسال ۱۳۹۷ به کار خود پایان داد از بارزترین نمونه نامهای ابداعی برای برندهای تجاری ایران باشد.
اسمهای برگرفته از زبانهای خارجی
برخی اسامی خاص برای برند را میتوان از زبانهای خارجی گرفت. فکر خود را در مورد معنی بیشتر برندها مشغول نکنید، اما در برخی موارد، آنها دارای یک backstory جالب هستند. به عنوان مثال، سامسونگ به معنی ۳ ستاره به زبان کرهای و لگو به معنی بازی خوب در زبان دانمارکی است.
بنابراین این بدان معنی است که فراتر از زبان خودتان یک فرصت نامگذاری نیز وجود دارد، اکنون زمان جستجو کردن آن است.
در ایران نیز گروه گلرنگ سابقه زیادی در انتخاب نام برندهای خارجی و لاتین برای زیرمجموعههای خود دارد که شاید به علت گرایش مصرف در مخاطبان هدف کالاهای تندمصرف به محصولات خارجی دارد.
قوانین نامگذاری اسم برند
حال به برخی از قوانین نامگذاری برندها میپردازیم که بهتر است در فرایند انتخاب نام برندرعایت شوند. البته ناگفته نماند که ما این قوانین را یاد میگیریم که بتوانیم در بعضی مواقع آنها را بشکنیم. زیرا بسیاری از اسمهای عالی دنیا کوتاه نیستند، تعداد قابل توجهی از برندهای برتر املایی سخت دارند و بعضی از اسمها هم بیشتر در خاطره میمانند. این کاملاً بستگی به نوع و شرایط کسبوکار شما دارد.
۱٫ کوتاه بودن
زیاد شنیدهاید که میگویند اسم شما باید ساده و کوتاه باشد تا در ذهن مشتری سریع جای بگیرد ولی زیاد کوتاه بودن هم به چشم نمیآید و زودتر به فراموشی سپرده میشود. در انتخاب اسم برند ایرانی دقت کنید که حداقل از ۳ کلمه تشکیل شده باشد و از ۱۰ حرف تجاوز نکند. به خاطر سپردن اسمهای بیشتر از ۳ کلمه هم بسیار دشوار است.
البته این موضوع را هم باید گفت که ماندگاری یک اسم در ذهن در طول زمان و تحت تأثیر عوامل متعددی مانند لوگو، خود محصول، تبلیغات و … ایجاد میشود.
۲٫ غیرمعمول بودن
بعضی افراد در خلق یا استفاده از اسامی غیرمعمول و عجیبوغریب اصرار دارند. این نوع اسمها را حتی وفادارترین مصرفکنندگان هم نمیتوانند به خوبی نام شرکت یا محصول را استفاده کنند. به یاد داشته باشید برای برندهایی که به دنبال برتری هستند حرف مردم مهمتر است. زیرا یکی از مهمترین روشهای بازاریابی همان بازاریابی دهانبهدهان یا بازاریابی شفاهی (Word Of Mouth Marketing) است.
در مقابل افرادی هم براین باورند که اسامی غیرمعمول بیشتر در خاطره میماند و اسامی رایج خیلی راحتتر فراموش میشوند. به عنوان مثال موتورهای جستجو Infoseek، Alltheweb و Google را در نظر بگیرید. اولی یعنی جستجوی اطلاعات، دومی یعنی تمام وب و در آخر گوگل هیچ معنای خاصی ندارد و کلمه ابداعی است.
۳٫ منحصربهفرد بودن
اسمهایی که قبلاً شنیده نشدهاند و منحصربهفرد هستند میتوانند برای کسبوکار و محصول شما شانس بیشتری را به همراه بیاورند. به عنوان مثال اسمهایی مانند گوگل، یاهو و سونی کاملاً منحصربهفرد هستند که پیش از آن کمتر کسی آنها را شنیده بود.
۴٫ داشتن دامنه اینترنتی
یک تصمیم اصلی در فرآیند نامگذاری این است که تعیین کنید آیا این برند به نام دامنه احتیاج دارد یا خیر. ممکن است با داشتن یک محصول یا خدمات به یک نام دامنه احتیاج نداشته باشید. نیاز به نام دامنه همه به این بستگی دارد که شما چگونه برند خود را تبلیغ میکنید. یافتن نام دامنه com. در دسترس بسیار سخت است، مگر اینکه شما با کلمات ابداعی کار کنید. این فرض است که همه اسمهای خوب ثبت شدهاند، اما این بدان معنا نیست که از همه نامهای دامنه استفاده میشود. همچنین به شبکههای اجتماعی نگاه کنید و بررسی کنید که آیا اسم شما در کانالهای اجتماعی مانند تلگرام، فیس بوک، اینستاگرام و یا توییتر گرفته شده است یا خیر.
۵٫ ریتم و ساختار تکرارشونده
عموماً مشتریان به اسمهایی که از یک ریتم و ساختار تکرارشونده استفاده شده است، واکنش مثبتتری نشان میدهند و این نوع اسمها میتوانند به برندهای قدرتمندتری تبدیل شوند. به زبان آوردن این اسمها خوشایند است و قابلیت ماندگاری ویژهای در ذهن دارند. به عنوان مثال «مَزمَز» و «چین چین» را در نظر بگیرید که از همین سبک هستند. اما هیچ فرمول اثبات شدهای برای انتخاب اسم برند و موفقیت آن وجود ندارد.
۶٫ مواد اولیه
شاید خیلی عجیب به نظر برسد، اما شما میتوانید از مواد اولیه محصول خود اسم خوبی استخراج کنید. به عنوان مثال دلستر جوجو را در نظر بگیرید که جو مواد اولیه دلستر است. یا کوکاکولا را در نظر بگیرید، کوکا نام گیاهی هست که از آن نوشابه میگیرند. رقیب کوکاکولا یعنی پپسی هم نام خود را از آنزیم گوارشی «پپسین» گرفته است.
۷٫ جغرافیا
در گذاشتن نام شهر، محله یا یک مکان معروف به عنوان اسم کسبوکارتان دقت کنید. زیرا اینگونه اسمها فقط برای زمانی که قصد فروش در همان منطقه را دارید تأثیرگذار است و در زمان گسترش کسبوکارتان با دیگر کشورها به مشکل برمیخورید.
۸٫ طنز و شوخی
با توجه به اینکه واژههای طنزآمیز نظر افراد را به کسبوکارتان جلب میکنند ولی در نهایت منجر به فروش نخواهند شد. این کار موجب میشود که مردم برای مدتی کوتاه به جای توجه به محصول شما فقط به اسم شما توجه داشته باشند. باید توجه کرد که اسم طنزآمیز برای همه کسبوکارها مناسب نیست و در انتخاب آن باید نهایت دقت صورت بگیرد.
۹٫ ایجاد محدودیت
برای انتخاب نام برندخودتان را محدود نکنید. اسمی را انتخاب نکنید که باعث محدودیت تجارت شما در راه توسعه و تنوع محصولات و نیز کسبوکارتان در کشورهای مختلف شود. به عنوان مثال شرکت زر ماکارون را در نظر بگیرید که اسم «زر ماکارون» مانع از توسعه محصول میشود زیرا به جز ماکارونی محصول دیگری را نمیتوانند تولید کنند.
۱۰٫ نوشتاری و تلفظ
شما باید اسمی را انتخاب کنید که کاربر به واسطه شنیدن اسم بتواند به راحتی آن را نوشته و از همه مهمتر بتواند اسم صحیح آن را در اینترنت تایپ کند. همچنین نوع نوشتن و تلفظ آن در اغلب زبانهای مختلف جهان باید به یک گونه باشد. به عنوان مثال محصولات بهداشتی AVE در فارسی «اوه» نوشته میشوند در حالی که در نوشتار فارسی واژه Oh نیز «اوه» است. (اوه! خدای من)
۱۱٫ شخصیت بخشی
در بعضی موارد از اسامی مشهور یا افسانههای فرهنگهای مختلف استفاده میشود. به عنوان مثال همه مردم علی بابا را به سفرهای زیادی که انجام میداد میشناسند. لذا سایت معروف فروش بلیت هواپیما، قطار و اتوبوس هم اسم علی بابا را برای خود انتخاب کرده است.
۱۲٫ آیندهنگرانه باشد
معنی اسم برند در فرهنگهای بازار هدف نیز از اهمیت خاصی برخوردار است؛ به احتمال زیاد داستان آب معدنی شرکت «الموت» (به معنای آشیانه عقاب و نام منطقهای در قزوین) را شنیدهاید که وقتی به کشورهای عربی صادر شد فقط به دلیل معنای این اسم تجاری در زبان عربی (الموت= مرگ) با واکنش منفی مشتریان رو به رو شد.
۱۳٫ اسمهای عمومی
با انتخاب اسمهای عمومی نمیتوانید در دنیای بازار رقابت کنید بخصوص اکنون که اینترنت و وب در زندگی روزمره کاربران نفوذ کرده است. به عنوان مثال اسم میهن را در نظر بگیرید که یک اسم عمومی است و در مقابل دایتی به راحتی میتواند این اسم را به چالش بکشد. زیرا واژه میهن همیشه به یک کلمه کاملکننده دیگر مثل بستنی میهن نیاز دارد.
۱۴٫ اسمهای صدادار
اسمی است که با گفتن آن آهنگ خاصی به وجود میآید. این نوع اسمها در تبلیغات و برندینگ بسیار موثر هستند. به عنوان مثال میتوان «چی توز» و «اشی مشی» را نام برد. همچنین میدانید که توییتر از سروصدای گنچشکها الهام گرفته است که در لوگوی خود نیز از آن استفاده کرده است.
۱۵٫ اسمهای تکراری
پیشنهاد میشود از اسمهای تکراری استفاده نکنید زیرا بودجه و تلاش زیادی برای برندینگ کردن آن لازم است. به عنوان مثال ماهان را در نظر بگیرید که با شنیدن آن عدهای به یاد هواپیمایی ماهان و عدهای به یاد موسسه آموزش عالی آزاد ماهان میافتند