فروش برند و داستان برند DJI
DJI با نام کامل SZ DJI Technology Co یک شرکت چینی فعال در صنعت فناوری است که مرکز مدیریت آن در شهر شنژن قرار دارد. مراکز تولیدی دیجیآی در تمامی مناطق جهان گسترده هستند. شهرت اصلی این برند چینی، تولید وسایل نقلیهی هوایی بدون راننده (UAV) مشهور به پهپاد است. بهعلاوه، محصولاتی همچون گیمبالهای فیلمبرداری و عکسبرداری، پلتفرمهای پروازی، انواع دوربین، سیستمهای سوخترسانی، تجهیزات لرزشگیر دوربین و سیستمهای کنترل پرواز، در سبد محصولات و خدمات DJI قرار دارند.برند چینی DJI، بهنوعی پیشگام بازار مصرفکننده در حوزهی پهپاد محسوب میشود. بیش از ۷۰ درصد از بازار صنعت، در اختیار آنها قرار دارد و محصولات متنوع این شرکت، در صنایع فیلم، موسیقی و سینما، کاربرد دارند. بسیاری از محصولات صوتیتصویری مشهور جهان که جوایز متعددی ازجمله امی را کسب کردهاند، از محصولات DJI برای عملیات فیلمبرداری و عکسبرداری خود استفاده کردند.
در سال ۲۰۱۷، جایزهی معتبر فناوری و مهندسی مراسم Emmy، بهخاطر فناوریهای پهپاد، به DJI اهداشد. در توضیح جایزهی مذکور، خلاقیت در مهندسی و ارائهی تجهیزات مقرونبهصرفه و کاربردی به فیلمبرداران و کارگردانان بهمنظور تصویربرداری در ارتفاع پایین، بهعنوان دلایل اهدای جایزه به DJI بیان شد.
تاریخچهی تأسیس
شرکت DJI (مخفف Da-Jiang Innovation) در سال ۲۰۰۶ و توسط یک دانشجوی دانشگاه هنگکنگ تأسیس شد. مؤسس این شرکت در اکثر منابع، ونگ فرانک نامیده شده است. البته، فرانک نیز قطعا در ابتدای مسیر بهتنهایی حرکت نکرد و همکارانی داشت. در یکی از اولین تصاویری که از زمان تأسیس شرکت ثبت شده است، او بههمراه ۳ دوست دیگر خود دیده میشود که در ۲ سال اول تأسیس DJI، فعالیتهای اصلی شرکت را بر عهده داشتند. این افراد، چن جینیونگ، لو ژیهوی و چن چوکیانگ نام داشتند. البته، ۲ سال پس از شروع به کار، این تیم از هم جدا شد و امروز، اکثر رسانهها ونگ (مدیرعامل کنونی) را بهعنوان فاتح اصلی بازار پهپادها میشناسند.کار ونگ برای توسعهی رباتها، از سال ۲۰۰۶ و در انبار دانشگاه هنگکنگ شروع شد. او در مسابقات رباتیک همان سال بانام RoboCon در منطقهی آسیا و اقیانوسیه، مقام سوم را کسب کرد. موفقیت در آن مسابقات، ونگ را بیشازپیش به توسعهی هلیکوپترهای بدون سرنیشن سوق داد. اگرچه اکثر همکلاسیهای ونگ با ایدههای او برای گسترش کسبوکار و کارآفرینی موافق نبودند، او با قدرت تمام به برنامهریزی و توسعهی کارش ادامه داد و اولین دفتر را در انبار مجلهی عمویش در منطقهی Che Kung شنژن تأسیس کرد. اولین تیم از همکارن نیز بهسرعت و با نقلمکان به دفتر اصلی، به ونگ پیوستند.
ژیهوی جوانترین عضو تیم بود و پیش از محلق شدن به گروه توسعهی رباتیک، شرکتی با هدف ساخت وان حمام الکترونیکی تأسیس کرده بود. او پس از مدتی از شرکت خودش خسته شد و با اولین تماس از DJI، به آن شرکت پیوست. لو در ابتدا هیچ ایدهای دربارهی شرکت جدید نداشت و تنها اطلاعات موجود نیز، همان مقام سومی بود. بههرحال او که بهدنبال مسیری جدید در زندگی بود، تنها با ۱۰۰ دلار پسانداز، به شنژن رفت.
جینینگ و چوکیانگ، هر دو در مسیری مشابه، شغلهای خود را رها کردند و به DJI پیوستند. چوکیانگ از یک خانوادهی نظامی بود و علاقهی شدیدی به هواپیماها داشت. او بهخاطر ترک شغل قبلیاش مجبور به پرداخت جریمهی ۳۰ هزار یوآنی شد و بههمین دلیل، بعدها «چن ۳۰ هزار یوآنی» لقب گرفت.
با تکمیل شدن تیم ۴ نفره، مسئولیت ونگ بهعنوان تنها فرد دارای تجربه در صنعت UAV، شروع شد. او بهعنوان مربی به دیگر اعضا آموزش میداد و حتی کلاسهای دیروقت برای آموزش مفاهیم اولیهی پهپادها برگزار میکرد. روزهای اولیهی توسعهی ربات، با چالشهای متعددی همراه بود و بخش اعظمی از فعالیتهای تیم توسعه، به سعیوخطا و اندازهگیری طراحیهای جدید میگذشت. بههرحال، ونگ عضو بااشتیاق تیم بود که با روحیهای خستگیناپذیر، به سعی کردن و شکست خوردن ادامه میداد.
DJI در اولین سال فعالیت محصول خاصی برای عرضه به بازار نداشت. از آنجایی که بسیاری از مشکلات فنی پهپادهای شرکت، هنوز حل نشده بودند، بنیانگذاران تصمیم جدی برای عرضهی محصول به بازار نگرفتند. بههرحال ونگ بهعنوان ایدهپرداز اصلی شرکت، هیچگاه از کار کردن زیاد و امتحان کردن انواع ایدهها خسته نمیشد. او که علاقهی زیادی هم به کار کردن تا دیروقت داشت، حتی در تماس با همکاران نیز توجهی به زمان نداشت و برخی اوقات، برای بحث در مورد ایدهها حتی در نیمهشب با آنها تماس میگرفت.
بههرحال در روزهای ابتدایی فعالیت، نشان و عنوان خاصی برای اعضای مختلف تیم وجود نداشت. آنها مانند اعضای یک آزمایشگاه فناوری با هم کار میکردند. درواقع آن گروه ۴ نفره ایدهی خاصی از مفهوم شرکت بودن و استارتاپ بودن خود نداشتند. البته، با دریافت اولین سرمایهها، چالش بین تیم بنیانگذار شروع شد. تقسیم سهام در ابتدا بهاینگونه بود که ۴۰ درصد از آن، به دیگر اعضا به جز ونگ میرسید. در ابتدا، مشکلی با این تقسیم وجود نداشت، اما پس از آن که سهام به ۲۵ و سپس ۵ درصد کاهش یافت، نارضایتیها شروع شد.
درنهایت، در سال ۲۰۰۸ و ۲ سال پس از شروع بهکار آن تیم پرانرژی، تمام اعضا به جز ونگ، DJI را ترک کردند.
اولین محصولات قابل عرضه به بازار
کسبوکاری که روزی بهصورت یک تفریح شروع شده بود، ۲ سال بعد یک شرکت با اهدافی جدی بود که حتی چالشهای بزرگ شراکت و نیروی انسانی را نیز تجربه کرد. اولین سرمایهگذاری، از سوی دوست خانوادگی ونگ یعنی لو دی و با هزینهای ۹۰ هزار دلاری انجام شد. پس از ساخت چند کنترلر هلیکوپتر، DJI اولین پهپاد خود را در دست توسعه داشت و نمونههای اولیه را در نمایشگاههای بزرگ فناوری، ارائه میکرد.تا سال ۲۰۱۱، چند محصول اولیه از شرکت دیجیآی به بازارها عرضه شده بود و هزینهی ساخت و تولید تجهیزات نیز بهمقدار قابل توجهی کاهش یافت. بهعنوان مثال هزینهی تولید یک کنترلر پرواز از ۲ هزار دلار در سال ۲۰۰۶ به ۴۰۰ دلار رسیده بود. آنها در ابتدا، برای پهپادهای تفریحی، سیستمعامل کنترلی میساختند و پس از مدتی، کنترلرهای با قابلیت پرواز خودکار، به محصول قابل توجه DJI تبدیل شد.
توسعهی فعالیتها، شرکت چینی را ملزم به تأسیس زیرمجموعهای در ایالات متحدهی آمریکا بهنام DJI North America کرد که با کک کالین گوین تأسیس شد. تمرکز آن واحد، عرضه و ارائهی پهپادها به بازارهای بزرگ بود و کالین، ۴۸ درصد و دیجیآی، ۵۲ درصد از مالکیت آن را در اختیار داشتند.
یک سال پس از تأسیس واحد آمریکا، تحقیق و توسعهی محصولات به فاز نهایی رسید و تمامی بخشها اعم از نرمافزار، پیشرانه، تأمین انرژی و کنترل پهپاد، همگی در یک پکیج، قابل ارائه شدند. اولین محصول قابلتوجه، در سال ۲۰۱۳ آمادهی عرضه به بازار بود. این پهپاد با ناک Phantom در ماه ژانویه بهعنوام اولین کوادکوپتر آمادهی پرواز دیجیآی با مقاومت بالا، معرفی شد. سادگی محصول و راحتی استفاده از آن، در همان ابتدا پذیرش و اشتیاق بازار برای خرید پهپاد DJI را بههمراه داشت.
قیمت پهپاد فانتوم بهعنوان اولین محصول قابلقبول دیجیآی، ۶۷۹ دلار بود که برنامهریزی فروش آن، سود سربهسری و شروع سود را برای شرکت، متصور شده بود. بههرحال، فانتوم به پرفروشترین محصول برند تبدیل شد و باوجود بازاریابی کم، درآمد شرکت را ۵ برابر کرد. در آن زمان آمریکا، اروپا و آسیا، هرکدام سهم ۳۰ درصدی از فروش دیجیآی داشتند و بقیه نیز به آمریکای لاتین و آفریقا میرفت. تا ماه می سال ۲۰۱۳، تمامی سهم گوین از شعبهی آمریکا خریداری شد و درنتیجه، همهی درآمدها به مرکز مدیریت شرکت در شنژن میرفت. آن سال با درآمد ۱۳۰ میلیون دلاری برای DJI به پایان رسید.
DJI در سال ۲۰۱۴ و با جذب سرمایه از سکویا کپیتال، وارد باشگاه یونیکورنها شد. آنها پس از جذب سرمایه ۱.۶ میلیارد دلار ارزش داشتند که رشدی قابل قبول در مدت ۸ سال فعالیت را نشان میداد. درآمد سال ۲۰۱۴ نیز حدود ۵۰۰ میلیوندلار یعنی تقریبا ۴ برابر سال قبل بود.
وضعیت کنونی برند DJI و رقبا
برند چینی DJI امروز بهگواه بسیاری از کارشناسان کسبوکار، خلاقترین برند کشور محسوب میشود. آنها سلطهی قابلتوجهی بر بازار پهپاد دارند و پرطرفدارترین برند آن محسوب میشوند. در سال ۲۰۱۵، اکسل پارتنرز بهعنوان سرمایهگذاری جدید به DJI وارد شد و سرمایهای ۷۵ میلیون دلاری به آن تزریق کرد. ارزش شرکت به ۸ میلیارد دلار رسید و از آن مهمتر، تقاضای بسیار بالا برای پهپاد فانتوم، شهرت خوبی را برای برند حتی در فروشگاههای اپل بههمراه داشت.یکی از نقاط عطف مهم دیگر در تاریخ DJI، صدور مجوز پرواز در آسمان آمریکا به شرکتهای تجاری بود. با صدور مجوز از سوی سازمان FAA، فروش پهپاد بهطور کلی افزایش یافت و در میان شرکتهای تولیدکننده، DJI ده برابر بیشتر از رقبا مجوز پرواز دریافت کرد.
DJI امروز بهنوعی شبیه به برند اپل، اما در بازار پهپادها محسوب میشود. البته، اپلی که زمانی فرمانروای بازار گوشیهای هوشمند بود و سهم زیادی از آنها در اختیار داشت. درمقابل، برند آمریکایی 3D Robotics قرار دارد که حداکثر تلاش خود را برای افزایش سهم در بازار انجام میدهد. گوپرو و Parrot نیز از دیگر رقبای دیجیآی هستند که البته،همگی در سالهای اخیر با چالشهای متعددی در رقابت روبرو شدهاند.
قبای دیجیآی، اعتقاد دارند این شرکت با آمار کارمندان کنونی ۶ هزار نفر در سرتاسر جهان، سرعت بالایی در تحقیق و توسعه دارد و رسیدن به آن، بهخصوص با سیاستهای قیمتگذاری رقابتی، امری تقریبا غیرممکن خواهد بود. درواقع، آنها حتی در محصولات جدید خود نیز سالانه سیاستهای قیمتگذاری خاصی را در پیش میگیرند که حتی امکان دارد به ضرر مدلهای پیشین نیز باشد.
درمیان رقبای DJI، شرکت 3D Robotics جدیترین تهدید محسوب میشود. آنها ادعا میکنند که نقش اندروید را در مقابل انحصار شبیه به اپل DJI دارند. این تشبیه از آنجا بر میآید که DJI پلتفرم خود را برای توسعهدهندگان باز نگذاشته است اما 3D Robotics نرمافزار خود را بهرایگان در اختیار همگان قرار میدهد که بهنوعی منجر به پیدایش رقبای جدید برای برند چینی نیز شده است. البته این دو شرکت همکاریهایی را نیز با هم داشتهاند.
باوجود تمام رقابتهایی که بین شرکتهای تولیدکنندهی پهپاد وجود دارد، همهی آنها با چالشهایی مشترک در بازار نیز روبرو هستند. صرفنظر از مکان فعالیت، قانونگذاری و ایجاد فرهنگ استفاده از پهپاد، مشکل اساسی شرکتهای اینچنینی است. درواقع با هر ویدئوی جذابی که توسط پهپادها ضبط و پخش میشود، این شک و تردید که شاید تروریستها و مجرمان هم از فناوری استفاده کنند، قوت میگیرد. قوانین حریم خصوصی و نگرانیها پیرامون فناوری، چالش مشترک همهی فعالان صنعت پهپاد محسوب میشود که جامعه را از پذیرفتن این محصولات جذاب، دور نگه میدارد.
مرکز مدیریت شرکت دیجیآی اکنون در شنژن چین قرار دارد. آنها دپارتمانهای متنوعی برای فروش، بازاریابی، فعالیتهای رسانهای، رویدادها، پشتیبانی فنی و البته کانالهای متنوع محصول دارند. دفاتر متعدد دیگر دیجیآی در پکن، لسآنجلس، فرانکفورت، توکیو و سئول دارند.
نقش اساسی مدیرعامل و بنیانگذار
ونگ بهعنوان بنیانگذار و مدیرعامل فعلی DJI، نقشی اساسی در پیشرفت روزافزون شرکت خود داشته است. او اعتقاداتی خاص در توسعهی کسبوکار و محصولات دارد و بهنوعی، کمالگرایی خاصی برای پیشرفت هرچه بیشتر شرکتش دارد. ونگ در طراحی کارت ویزیت خود از یک شمشیر سامورائی متعلق به ۴۵۰ سال پیش استفاده کرده که بهنوعی نشاندهندهی علاقهی او به فرهنگ ژاپنی و کمالگرایی آنها در تولید محصول است.مدیرعامل دیجیآی برخلاف بسیاری از کارشناسان و مشتریان، محصولات شرکت خود را عالی نمیداند. از نظر او، راهی طولانی برای بهبود هرچه بیشتر پهپادهای این شرکت در پیش است. او تلاشهای زیادی هم میکند تا با رقبای بعضا خرابکار خود در بازار داخلی رقابت کند. ونگ اعتقاد دارد بسیاری از استارتاپهای کنونی چینی فعال در صنعت، طراحیهای DJI را دزدیدهاند.
جاسوسیهای سازمانی، توهم مدیرعامل DJI نیستند و در بازار پررقابت منطقهی شنژن، همیشه وجود داشتهاند. ونگ تاکنون چند مورد از جاسوسیها را کشف و با آنها مقابله کرده است. در یک نمونه، طرحهای اولیهی DJI توسط یک جاسوس داخلی به رقیب فروخته میشد. بههرحال رقابت در این صنعت هم مانند دیگر گجتها همچون گوشی هوشمند و لپتاپ، با شدت ادامه دارد و چنین رخدادهایی، دور از انتظار نیست.
چالش بزرگ در آمریکا
یکی از جدیدترین چالشهایی که شرکت DJI خصوصا در آمریکا با آن روبرو شد، خبر سال ۲۰۱۷ میلادی مبنی بر ممنوعیت استفاده از پهپادهای آنها در ارتش آمریکا بود. آسیبپذیریهای امنیت سایبری، یکی از دلایلی بود که باعث شد ارتش آمریکا در سال ۲۰۱۷ استفاده از پهپادهای DJI را در تمامی بخشهای خود، ممنوع کند. حکم مذکور، در نتیجهی چند ماه تحقیقات واحد تحقیق و توسعهی ارتش آمریکا ابلاغ شد که ریسکهایی را در ارتباط با محصولات شرکت چینی، کشف کرده بودند.علاوه بر ارتش آمریکا، سازمانهایی همچون ناسا و دپارتمان انرژی آمریکا نیز استفاده از پهپادهای DJI را ممنوع کردهاند. تنها دلیل این سازمانها نیز چینی بودن شرکت است. بههرحال، سهم زیاد دیجیآی از بازار پهپادها، بسیاری از کارشناسان و مأموران امنیتی را نگران میکند. درواقع آنها اعتقاد دارند پهپادهای چینی، احتمالا در سرتاسر جهان و خصوصا بزرگترین بازار خود یعنی آمریکا، عملیات جاسوسی انجام میدهند. بههرحال، قوانین حریم حصوصی محصولات دیجیآی هم در این برداشت بیتقصیر نیستند. خریداران DJI در فرایند استفاده از محصولات، اجازهی جمعآوری اطلاعاتی همچون فیلم و ویدئوی دوربینها و اطلاعات مکانی را به شرکت میدهند.
دلیل مهم دیگر در شکوتردید نسبت به جاسوسی DJI از افراد و سازمانها، خصوصی بودن آن است. برخی افراد اعتقاد دارند شرکتهای خصوصی چین، در برابر فشارهای دولت برای ارائهی اطلاعات کاربران، آسیبپذیرتر هستند. درنتیجه، با افزایش استفاده از محصولات شرکت چینی، نگرانی دیگر کشورها خصوصا آمریکا از جمعآوری اطلاعات حیاتی توسط این شرکت، بیشتر میشود.
شرکت DJI وبسایتی بهنام SkyPixe نیز دارد که امکان اشتراک فیلم و عکس را به دارندگان پهپادها میدهد. اگرچه چنین وبسایتی منبعی عظیم از اطلاعات خواهد بود، هنوز سند موثقی مبنی بر سوءاستفادهی DJI از محتوای آن، کشف نشده است.
محصولات
دیجیآی عموما با پهپادهای مخصوص مصرفکننده و با قابلیت فیلمبرداری باکیفیت شناخته میشود. این شرکت، علاوه بر پهپادها چند دستهبندی دیگر نیز در سبد محصولات خود دارد. کنترلرهای پروازی که عموما در محصولات خود شرکت استفاده میشوند، دستههای فیلمبرداری حرفهای، ماژولهای پروازی، پهپادهای نیمهحرفهای و حرفهای، عینک مخصوص کنترل پهپاد و دوربینهای فیلمبرداری، دستهبندی محصولات DJI هستند.کنترلر پرواز
کنترلر پرواز را میتوان یکی از مهمترین بخشهای هدایت وسایل پرنده، خصوصا در حالت بدون خلبان نامید. دیجیآی انواع این کنترلرها را توسعه میدهد که برای کنترل تعادل پلتفرمهای مختلف پروازی با چند روتور، کاربرد دارند. یکی از معروفترین محصولات این شاخه، کنترلر A2 نام دارد که قابلیتهایی همچون جهتیابی، فرود امن و بازگشت به محل قبلی را دارد.تقریبا تمامی کنترلرهای پرواز، قابلیتهای مشترک قطبنمای GPS، نشانگرهای LED و ارتباط بلوتوپث را دارند. علاوه بر A2، نسخههایی همچون Naza V2، Wookong-M و Naza-M lite توسط دیجیآی عرضه میشوند
دستههای فیلمبرداری حرفهای
این دستهها که با نام پلتفرم فیلمبرداری هم شناخته میشوند، برای کاربردهای حرفهای خصوصا در سینما طراحی شدهاند. محصول DJI در این حوزه با نام Ronin عرضه میشود که برای انواع عکسبرداری و فیلمبرداری هوائی و زمینی، کاربرد دارد. ۳ موتور اختصاصی در رونین تعبیه شده است که لرزش فیلم را در سختترین شرایط، به حداقل میرساند.پهپادها یا UAV
مهمترین و مشهورترین دستهبندی محصولات DJI، پهپادهای مخصوص مصرفکننده هستند که سهم اصلی درآمد شرکت را نیز تأمین میکنند. انواع پهپادهای DJI، با اهداف و کاربردهای متنوع عرضه میشوند. برخی از آنها مخصوص تفریح یا فیلمبرداری آماتور و برخی دیگر، محصولات حرفهای با قابلیتهای فوقالعاده پیشرفته هستند.Flame Wheel
پهپادهای Flame Wheel یکی از اولین نمونههای محصولات DJI بودند. این وسایل که بهطور اختصاصی برای عکاسی هوایی طراحی شدند، در حال حاضر سه نسخه با نامهای F330، F450 و F550 دارند که همگی از نوع هگزاکوپتر هستند.Phantom
سری فانتوم، مشهورترین پهپادهای DJI هستند که بیش از همه در بازار شناخته شده و به فروش رفتهاند. در طول دوران توسعهی این محصولات، انواع بهروزرسانیها ازجمله اتصال وایفای، دوربین حرفهایتر، اتصال Lightbridge و همچنین اتصال به گوشی هوشمند، در سری فانتوم لحاظ شد. سری فانتوم هم برای اهداف تفریحی و هم فیلمبرداری و عکسبرداری حرفهای استفاده میشوند.تاکنون، ۴ نسل از پهپادهای فانتوم توسط DJI معرفی شدهاند که آخرین نمونهی آنها Phantom 4 RTK در سال ۲۰۱۸ به بازار عرضه شد.
Mavic
محصول پرچمدار DJI در دستهی پهپادها، سری Mavic نام دارد. هماکنون ۵ مدل از این نوع پهپاد توسط شرکت چینی عرضه میشود که بهترین امکانات، در آنها لحاظ شده است. تمامی محصولات سری مویک، طراحی تاشونده دارند که نقلوانتقال آنها را از هر رقیبی آسانتر میکند. حرفهایترین نمونهی پهپاد مویک، با نام Mavic 2 در سال ۲۰۱۸ معرفی شد که دارای حسگرهای ۳۶۰ درجه و قابلیت فرار از موانع است.Mavic Air یکی از محصولات جذاب دیگر در سری پرچمدار مویک محسوب میشود که ابعادی در حدود یک گوشی هوشمند دارد. هدف DJI از عرضهی این محصول، معرفی پهپادی با بهترین امکانات جابهجایی و حملونقل بود. ابن پهپاد باوجود ابعاد کوچک، قابلیتهای مهمی همچون دوربین ۱۲ مگاپیکسلی 4K HDR، گیمبال سهمحوره و قابلیت عکسبرداری پاناروما با ۲۵ تصویر دارد. یکی از قابلیتهای جذاب مدل ایر که در چند محصول دیگر DJI هم وجود دارد، عکاسی با فرمانها و دستورهای حرکتی با نام Smart Capture است.