یکی از بحث‌های داغی که در همه‌ جلسه‌های کاری، کافی شاپ‌ها، پارکینگ‌ شرکت‌های مختلف و هرجای دیگر، توسط مدیران هر مجموعه‌ای تا دلتان بخواهید شنیده می‌شود برندسازی یا برندینگ (Branding) است؛ که خیلی مهم بوده و باید به آن توجه کنیم، بودجه خرج کنیم و… . اما بهترین توضیح برای “برندینگ و برند سازی چیست” چه می‌تواند باشد؟ آیا به درستی معنی برندینگ را می‌دانیم یا فقط آن را شنیده‌ایم؟ برای پاسخ به تمامی سوال‌ها تا انتها همراه ما باشید!
در کشور ما صحبت از برندسازی یا برندینگ و مشاوره آن کم نیست؛ به قول یکی از دوستان: “یکی بود یکی نبود، یه کشوری بود که مشاورای برندینگ‌اش از برندهایش بیشتر بودن…!”

در ابتدای این مقاله خود را لازم به ذکر این نکته می‌دانیم که مفهوم برندسازی با برندینگ از لحاظ علمی و اجرایی تفاوت دارد، که به اشتباه به جای همدیگر نیز استفاده می‌شود، فرآیند برندسازی بیشتر متمرکز روی ایجاد و افزایش سطح آگاهی از برند است و به‌واسطه برنامه‌های ترویجی و تبلیغاتی به ثمر می‌نشیند. به‌طور کلی طراحی هویت برند بخش اساسی این فرآیند محسوب می‌شود.
اما برندینگ به فرآیند مادری گفته می‌شود که در مجموع منجر به خلق ارزش مطلوب ما در ذهن مشتری است، تمام چیزهایی که مشتری در خصوص هویت تجاری شما، شامل حس، تجربه و تداعیات ذهنی باید بداند یا احساس و درک کند، شامل این مجموعه از فعالیت‌هاست، در این مقاله ما برای جلوگیری از این پیچیدگی‌ها، برندسازی را معادل برندینگ قرار داده‌ایم، و هرجا برندسازی ذکر می‌شود، منظور ما همان برندینگ است.

بماند که خیلی‌ها هنوز هم نمی‌دانند که برند و برندینگ، فقط طراحی لوگو و انتخاب فونت سازمانی نیست!
نمی‌دانند که کل کار برندینگ به زبان ساده این بوده که شما قرار است “ذهنیت” مردم را نسبت به برندتان به شکل خاصی دربیاورید، خاص شوید و بنا به دلایلی، افرادی (خاص یا عام) به سمت شما بیایند و سراغ برندهای دیگر نروند.
در تمام این مسیر، همه‌ی اِلِمان‌های بصری برندتان از لوگو و فونت بگیرید تا مدل طراحی کارت ویزیت و بروشورتان، فقط و فقط یک ابزار برای برندینگ هستند و نه کل آن!

تعریف برندینگ یا برندسازی چیست؟

پیش از هر چیز لازم است تا بدانیم برندینگ اصلا به چه معناست؛ وجود ابهامات و مفهوم گسترده در برندسازی، همیشه توضیح درباره آن را مقداری دشوار می‌کند. در واقع برای درک بهتر این موضوع، نیاز است تا درک صحیحی از تجارت، بازاریابی و حتی اصول روابط عمومی داشت.
برندینگ فرآیند معنا بخشیدن به یک شرکت، محصول و یا خدمات با ایجاد و شکل دادن به یک برند در ذهن مصرف کننده است.

برند یا نام تجاری چیست؟

در واقع برند شما مجموعه‌ای از تصورات مردم درباره کسب و کار شما است؛ اما برندسازی مجموعه اقداماتی است که برای پرورش برند صورت می‌گیرد! به عبارت ساده‌تر، برند یک اسم و برندینگ یک فعل یا عمل است؛ از طراحی لوگو گرفته تا کمپین‌های تبلیغاتی، همه و همه برندسازی به حساب می‌آید.

برندینگ، دانشی است که با برتری دادن به یک برند (Brand) باعث افزایش اعتبار و شهرت آن برند در بازار رقابت می‌شود، اعتبار و شهرت یک برند به طور مستقیم می‌تواند منجر به فروش بیشتر و قیمت گران‌تر محصولات یا خدمات شود، به زبان دیگر برندسازی روش هوشمندانه تجارت و تولید ثروت است.

برند سازی ایجاد تمایزی منحصر بفرد است که برای مشتریان، کارکنان و مدیران سازمان اهمیت زیادی دارد. داشتن یک برند قدرتمند سبب می‌شود هزینه‌های یک شرکت به واسطه جلوگیری از سرمایه گذاری‌های نامناسب و بی هدف به طور کاملا محسوسی کاهش پیدا کنند.

سودآوری به واسطه جذب مشتریانی وفادار به طور چشم‌گیری افزایش پیدا می‌کند و از همه مهمتر برند یک شرکت تبدیل به دارایی ناملموس برای سازمان می‌شود که ارزش آن می‌تواند بیش از مجموع ارزش تمامی دارایی‌های فیزیکی آن سازمان باشد.

از جمله­ دلایل مهم برندسازی در نزد سازمان‌ها، تمایل به رهبر بودن، پیشی گرفتن در صحنه­ رقابت و دسترسی کارمندان به بهترین امکانات به منظور دستیابی به مشتریان کم هزینه‌تر می­‌باشد، منظور از مشتریان کم هزینه‌تر این است که در صورتی که مشتری با برند سازمان آشنا باشد و احساس مناسبی نسبت به آن داشته باشد، سازمان هزینه تبلیغات، زمان و… کمتری برای تبدیل وی به یک مشتری بالقوه یا وفادار متحمل خواهد شد.

ضرورت برندسازی یا برندینگ (Branding)

ضرورت داشتن برند از این روست که با توجه به حرکت جوامع مصرفی به سمت‌ مدگرایی، در اختیار داشتن برند (Brand) یا نام‌های تجاری معتبر یکی از راهکارهای ایجاد تمایز و شخصیت به شمار می‌رود.
اهمیت برند برای مشتری بواسطه‌ دانش مشتری از برند ایجاد شده، که بواسطه تعدادی از عوامل ناشی می‌شود؛ اما شاید دو مورد زیر مهمترین آن‌ها باشند:

1. عمق برند؛ یا به عبارتی اولویت ذهنی مشتری در انتخاب برند در میان سایر برندهای مشابه؛ بطور مثال بسیاری از افراد پس از شنیدن کلمه نوشابه در ذهنشان بلافاصله Coca Cola تداعی می‌شود.
2. گستردگی برند؛ هرچه رابطه مشتری با برند پیچیده‌تر باشد یا به عبارتی توسط تنوع تعاملات برند در ذهن بیشتر باشد، فرصت ساخت وفاداری بلند مدت نیز بیشتر است. همانند شرکت‌هایی همچون Google و Amazon.

چرا برندسازی یا برندینگ اهمیت دارد؟

برندسازی قابلیت درک مردم از برند شما را تغییر می‌دهد و توانایی هدایت کسب و کار شما را دارد؛ به عبارتی دیگر برندسازی موثر توانایی تمایز کسب و کار شما و جلب توجه مشتری را دارد. به برندهایی مانند گوگل، اپل و نایک نگاه کنید؛ بی‌شک موفقیت آن‌ها تصادفی نیست! در حقیقت این شرکت‌ها اهمیت برند و برندینگ را به طور کامل درک کرده‌ و از آن در جهت حفظ و جذب مشتری استفاده می‌کنند. در ادامه قصد بر بررسی بیشتر دلایل اهمیت برندسازی خواهیم داشت.

افزایش ارزش کسب و کار

چه مالک یک کسب و کار کوچک یا یک شرکت بزرگ معتبر باشید، برندینگ نقش بسزایی در اعتبار بخشیدن ارزش به برند شما ایفا می‌کند؛ در حقیقت یک برندسازی قوی قابلیت افزایش ارزش به شرکت شما را دارد.

ایجاد مشتریان جدید

یک نام تجاری قوی می‌تواند تصور مثبتی از شرکت در بین مصرف کنندگان ایجاد کند؛ این تصور، موجب اعتماد و اطمینان از سوی مصرف کنندگان برای شما می‌شود. زمانی که یک برند به درستی در بین مردم تثبیت شود، بازاریابی دهان به دهان به بهترین و موثرترین شکل برای شرکت شما عمل خواهد کرد. در واقع بازاریابی دهان به دهان توانایی افزایش اعتبار برند و یا خدشه دار کردن آن را به راحتی دارد.

بهبود رضایت و ایجاد غرور در کارکنان

در حقیقت کارمندانی که از برند شرکت خود حمایت و به کار خود افتخار می‌کنند، نقش کلیدی‌ای در شکل دادن درک عمومی از برند شما دارند. یک برند خوب موجب احساس تعلق، رضایت، لذت و غرور در کارکنان می‌شود.

ایجاد اعتماد در بازار

برندینگ به دنبال راه درستی برای کسب و حفظ سطح معینی از اعتماد است؛ در واقع با ایجاد یک وعده واقعی و قابل دستیابی که پس از مدتی به آن عمل می‌شود، اعتماد در ذهن ذی‌نفعان شکل می‌گیرد.

انواع برندسازی یا برندینگ (Branding)

تاکنون دسته بندی های مختلفی از انواع برندسازی توسط اساتید این حوزه ارائه شده است و اگر بخواهیم برجسته‌ترین نوع این دسته‌بندی‌ها را برشماریم به شرح زیر است:

1. برندسازی مشارکتی یا Co-Branding: مشارکت با برندی دیگر جهت دست­یابی به هدف
2. برندسازی دیجیتال: وب‌سایت، رسانه­‌های اجتماعی، بهینه سازی موتورهای جستجو، استفاده از وب برای تجارت
3. برندسازی شخصی یا Personal Branding: روش­ هر فرد برای ایجاد اعتبار و شهرت برای خودش
4. برندسازی علّی: برندتان را با یک نیت خیر خواهانه همسو کنید؛ یا مسئولیت اجتماعی شرکت
5. برندسازی کشوری: تلاش برای جذب توریست و کسب و کار

سخن آخر

محصول یا خدمات چیزی است که شما می‌فروشید، برند تصویر درک شده از محصول شما و برندینگ استراتژی ایجاد آن تصویر در ذهن مردم است. برندسازی شامل مباحث و مفاهیم مختلفی چون جایگاه‌یابی و جایگاه سازی برند (Brand Positioning)، نام گذاری برند، انتخاب رنگ برند و طراحی هویت برند( لوگو، آرم و…)، توسعه برند، ارزش برند و… می‌باشد.