داستان برند: آدیداس
آدیداس (Adidas) شرکتی بینالمللی است که در شهر هرتسوگنآوراخ آلمان تأسیس شده و مرکز مدیریتش نی در این شهر قرار دارد. این شرکت با تمرکز روی طراحی و تولید کفش و لباس و لوازم ورزشی فعالیت میکند. آدیداس، بزرگترین تولیدکنندهی لباس ورزشی در اروپا و دومین تولیدکننده پس از نایک در جهان محسوب میشود. این شرکت هماکنون هولدینگی متشکل از چندین شرکت ورزشی شامل ریباک و تیلرمید و رانتستیک و ۸.۳۳درصد از سهام باشگاه فوتبال بایرنمونیخ است.
برند آدیداس را ابتدا دو برادر در آشپزخانهی خانهی مادری تأسیس کردند. آنها با تغییراتی در استوک کفشهای دوندهها، بهبودهایی در وزن و کارایی آنها ایجاد کردند. کفشهای این دو برادر را اولینبار ورزشکاران آلمانی در المپیک سال ۱۹۲۸ استفاده کردند. در سال ۱۹۴۹، این دو برادر به مشکل خوردند و ارتباط آنها تیرهوتار شد. درنهایت، یکی از برادران صاحب برند شد و دیگری پوما را تأسیس کرد که رقیبی برای برند برادرش بود.
لوگوی آدیداس یکی از نشانههای ماندگار را در تاریخ طراحی دارد. خطهای مشهور این لوگو تا پیش از جدایی برادران دو عدد بود که پس از آن بهدلیل مشکلات حقوق معنوی، صاحب آدیداس مجبور به استفاده از خط سوم در آن شد. شهرت این سه خط بهحدی رسید که بنیانگذار آدیداس در برخی صحبتها شرکتش را شرکت «سهخط» نامیده است.
تاریخچهی تأسیس
رادولف داسلر و آدی داسلر دو برادر آلمانی بودند که شرکت خود را در سالهای ابتدایی قرن بیستم تأسیس کردند. آنها متولد همین قرن بودند و شهرشان، یعنی هرتسوگن آوراخ، منطقهای باوارایایی مشهور با کارخانههای تولید پارچه بود. البته اکثر این کارخانهها با شروع قرن بیستم به تولیدکنندگان کفش تبدیل شدند. داسلر در نانوایی مهارت داشت؛ اما این مهارت شغل مناسبی در سالهای پایانی جنگ جهانی دوم برایش دستوپا نکرد.خانوادهی داسلر در پی یافتن فرصتی برای امرار معاش بهتر کارگاه کفاشی در پشت آشپزخانهی خود راهاندازی کردند. آدی در آنجا با استفاده از مواد کلاههای قدیمی، تایر، کولهپشتی و هر مادهی مفید دیگر، کفش میدوخت. خواهر او اشکال و الگوهای کفش را از پارچهی کرباس میبرید. آدی که همیشه فردی خلاق بود، دستگاهی با استفاده از دوچرخه ساخت که وظیفهی برش کفش را انجام میداد.
دمپایی روفرشی اولین محصول تولیدی کارگاه داسلر بود. آنها از تایرهای مستعمل برای ساخت این دمپاییها استفاده میکردند. پس از مدتی آدی با خلاقیت خود و استفاده از استوک از این دمپاییها، کفشهایی برای ورزشهای فوتبال و ژیمناستیک دوخت. تقاضای زیاد برای این کفشهای جدید، فرصت تأسیس کارخانه را به خانوادهی داسلر داد و پس از تأسیس کارخانه در سال ۱۹۲۶، پدر و برادر آدی نیز به او ملحق شدند.
المپیک ۱۹۲۸ آمسترداک عطفگاه اول در تاریخ این شرکت آلمانی بود. ورزشکاران آلمانی در آن مسابقات از کفشهای این کارخانه استفاده میکردند و همین، موجب افزایش شهرت برند شد. در المپیک بعدی در لسآنجلس، ورزشکاران بیشتری از محصولات این کارخانهی آلمانی استفاده میکردند تا اینکه در سال ۱۹۳۶، جسی اونز با پوشیدن کفشهای این شرکت و قهرمانی در مسابقات دوومیدانی، شهرت آلمانیها را چندبرابر کرد. روی کفشهای اونز در آن مسابقات، دو خط بهعنوان نماد شرکت سازنده نقش بسته بود که پس از مدتی، به نماد لباس اکثر ورزشکاران جهان بدل شد. تقاضا برای کفشهای داسلر در ابتدای دههی ۱۹۳۰ رشدی قارچگونه داشت و آلمانها تا شروع جنگ جهانی دوم نیز به آن ادامه دادند. برادران داسلر هر دو عضو حزب نازی بودند؛ اما تنها رادولف به جنگ فراخوانده شد. کارخانهی آنها نیز در زمان این جنگ به محل تولید پوتین برای سربازان تبدیل شد. در پایان جنگ، نیروهای متفقین منطقهی فعالیت و حتی خانهی داسلرها را اشغال کردند. پدر آنها در همان زمان ازدنیا رفت. آدی نیز کمی با سربازان آمریکایی دوست شد و حتی برای یکی از آنها یک جفت کفش مخصوص دویدن دوخت که درنهایت، آن سرباز در المپیک سال ۱۹۴۶ کفش را پوشید.
پس از جنگ، رادولف به خانه بازگشت و باردیگر به کمک برادرش رفت. او سالهای زیادی جنگیده و یک سال نیز در کمپ اسرا به آمریکاییها خدمت کرده بود. آنها تولید کفش را باردیگر آغاز کردند. اینبار در بقایای آلمانِ پس از جنگ جهانی دوم، این دو برادر بهدنبال مواد اولیه بودند. برای پارچهی کفشها از چادرهای ارتشی و برای کفی و دیگر بخشها نیز از قطعات تانکهای آمریکایی استفاده میشد. در آن زمان، کارخانهی داسلر ۴۷ کارگر داشت که بهدلیل وضعیت بد اقتصادی، بهجای پول به آنها هیزم و نخ پرداخت میکرد.
جدایی برادران و تولد آدیداس
چند سال پس از بازگشت رادولف از جنگ، دو برادر مشاجرهای جدی باهم کردند. آنها تا زمان مرگشان دلیل این مشاجره را فاش نکردند. شایعات دربارهی این خانواده میگوید دلیل اصلی اختلافنظر دو برادر بر سر جنگ بوده است. رادولف از آدی انتظار داشت با بهرهگیری از ارتباطش با آمریکاییها او را از کمپ اسرا آزاد کند.صرفنظر از دلیل این اختلاف، رادولف در سال ۱۹۴۸ خانه و کسبوکار خانوادگی را رها کرد تا کسبوکار خود را در صنعت کفاشی شروع کند. او نیروهای فروش کارخانه را با خود برد. آدولف نیز ساختمانی را تصاحب کرد که قرار بود کارخانهی جدید بشود. آدی اکثر کارگرهای تولید و مرکز مدیریت و همچنین بخش اصلی کارخانه را دراختیار خود نگه داشت. از آن زمان، این دو برادر فقط در دادگاهها باهم صحبت کردند. دعوای بین آنها یکی از رقابتهای شدید را در کل اروپا ایجاد کرد.
برادران داسلر پس از جدایی توافق کردند هیچکدام از برند Dassler برای کفشهای خود استفاده نکنند. رادولف نام Ruda را برای کفشها و کارخانهی جدید انتخاب کرد و آدی نیز نام Addas را. پس از مدت کوتاهی، آدی نام برند خود را به adidas تغییر داد و رادولف نیز به پیشنهاد آژانسی تبلیغاتی، نام شرکت و برندش را Puma گذاشت. آدی برای تغییر برند خانوادگی، یک خط به لوگو اضافه کرد و متن The Best for the Athlete را نیز به آن افزود.
وقتی آدی تصمیم به ثبت سه خط برای برند خود گرفت، متوجه شد برند دیگری نیز از این نماد استفاده میکند. برند فنلاندی Karhu نیز همین نماد را داشت که پیشازآن، سه خط را بهنام خود ثبت کرده بود. درنهایت، آدی این برند را به قیمت امروزی حدود ۱۶۰۰ دلار خرید.
رقابت این دو برادر و شرکتهایشان در کل شهر پیچید. برای سالها نشانی دوطرفه در مرکز این شهر بود که یکی بهسمت آدیداس و دیگری بهسمت پوما نشانه میرفت. این دو برادر، دو تیم فوتبال و نوشیدنیهای متفاوت برای کارمندان و حتی مدارس متفاوت برای فرزندان کارمندان و کارگران داشتند. درواقع، کودکان آن شهر از همان ابتدا رقابت شدید آدیداس و پوما را درک میکردند.
فرهنگ سازمانی هر دو شرکت متأثر از بنیانگذار آن بود. رادولف و آدی هر دو افرادی بااستعداد و باهوش بودند. پوما در سالهای بعد به تولیدکنندهی کفش ورزشی شناختهشدهای در جهان تبدیل شد. همچنین، آدیداس با مدیریت آدی در میانههای قرن بیستم، فرمانروای صنعت کفش در جهان بود.