داستان برند ایسر،برند ایسر را بشناسید
ایسر (Acer) شرکتی تایوانی با بازاری بینالمللی است که در حوزهی کامپیوتر و الکترونیک فعالیت میکند. مرکز مدیریت این شرکت در شهر نیوتایپه در تایوان قرار دارد. ایسر انواع محصولات از کامپیوترهای شخصی دسکتاپ، لپتاپ، تبلت، کامپیوترهای سرور، دستگاههای ذخیرهسازی و دستگاههای واقعیت مجازی تا نمایشگر، گوشیهای هوشمند و لوازم جانبی را تولید میکند. یکی از زیربرندهای مشهور ایسر نیز بهنام Predator و با تمرکز بر کامپیوترهای مخصوص بازی فعالیت میکند.
ایسر تا ابتدای دههی ۲۰۰۰ مدل کسبوکاری تولیدی داشت. آنها با شروع قرن ۲۱ تصمیم گرفتند تا تمرکز خود را روی طراحی، بازاریابی و فروش محصولات بگذارند. بههمیندلیل اکنون اکثر محصولات ایسر طبق قراردادهای تولیدی و توسط شرکتهای دیگر ساخته میشوند. امروز ایسر بهعنوان پنجمین تولیدکنندهی بزرگ کامپیوترهای شخصی در جهان شناخته میشود و علاوهبر فعالیت در تولید محصولات، روی خدمات جدیدتر همچون خدمات ابری و اینترنت اشیاء هم متمرکز شده است.
تاریخچهی تأسیس
شرکت ایسر در یکم اوت سال ۱۹۷۶ توسط استن شیه، کارولین یه و جورج هوانگ تأسیس شد. استن شیه از کارآفرینان و فعالان مشهور تایوانی بود که تا سال ۲۰۰۵ هم در سمت مدیریت ایسر باقی ماند. او در سال ۱۹۴۵ با نام کامل شیه چن جونگ متولد شد و در دانشگاه ملی چیائو تانگ به تحصیل پرداخت. شیه تحصیلات خود را در رشتهی ریاضیات ادامه داد و با رتبهی بالا فارغالتحصیل شد. او سپس نام غربیتر استن را انتخاب کرد. استن پس از دریافت مدرک کارشناسی ارشد در سال ۱۹۷۲، فعالیت کاری خود را بهعنوان مهندس طراح در کوالیترون اینداستریال شروع کرد.استن تنها چند سال توانست زندگی کارمندی و استخدامی را تحمل کند و در سال ۱۹۷۶، روحیهی کارآفرینی به او غلبه کرد. او بههمراه تعدادی از دوستانش شرکت مولتیتک اینترنشنال را با سرمایهی اولیهی ۲۵ هزار دلار تأسیس کرد. اولین محصولات شرکت مولتیتک، دستگاههای بازی همراه بودند و بهمرور، واردات و توزیع نیمههادیهای خارجی نیز به فعالیت آنها افزوده شد.
در سال ۱۹۸۱ تغییرنام مهم شرکت مولتیتک رخ داد. استن نام شرکت را به ایسر تغییر داد که در زبان لاتین بهمعنای دقیق یا تیز تعریف میشود. MicroProfessor محصولی بود که توسعه و شهرت بینالمللی ایسر را شروع کرد. این دستگاه آموزشی، اثباتی بر قدرت طراحی و تولید برند تایوانی بود.
بنیانگذار و مدیرعامل جوان ایسر، ترکیبی از استعدادهای بالا را به کار گرفت تا شرکت نوپایش را در مسیر دشوار پیش رو، هدایت کند. او فرهنگ سازمانی مدرن و مبتنی بر همکاری ایجاد کرده بود که برخلاف فرهنگ موجود تایوانیها یعنی مدیریت خرد، استخدام براساس روابط و منفعتطلبی بود. البته همسر استن بهعنوان اولین حسابدار شرکت مشغول به کار بود، اما او میگفت فرزندانش باید جای دیگری به جز ایسر برای کار پیدا کنند.
از شیوههای مدیریتی خاص استن میتوان به اهمیت ندادن به چارچوبهای زمانی اشاره کرد. او برخلاف بسیاری از مدیران شرقی اعتقادی به محدودیتهای ساعت کاری نداشت و حتی در مراکز تولیدی هم آن را رعایت نمیکرد. استن همچنین در سال ۱۹۸۴ اولین برنامهی اهدای سهام به کارمندان را در تایوان اجرا کرد. در مدت چهار سال، سه هزار کارمند ایسر سهامدار شرکت نیز بودند.
در سال ۱۹۸۱ یک تصمیم استراتژیک مهم از سوی مدیران ایسر اتخاذ شد. آنها شرکتی بهنام Third Wave Publishing Corp تأسیس کردند که بخشهایی از فرایندهای طراحی را انجام میداد. استفاده از عبارت موج سوم در نام شرکت جدید، بهمعنای سومین دورهی زمانی مهم در تاریخ صنعت تایوان بود. دورهی اول با دزدی و سوءاستفاده از پتنتهای دیگر شرکتها تعریف میشد، دورهی دوم زمان ساخت محصولات کپی بود و دورهی سوم از دیدگاه ایسر، به نوآوریهای فناورانه اختصاص داشت.
ایسر چند سال پس از تأسیس، مسیر خود را از بسیاری از رقبای هموطن جدا کرد. آنها بهجای ساخت طراحیهای شرکتهای دیگر، مراکز تحقیق و توسعه و طراحی اختصاصی خود را تأسیس کردند. از دستاوردهای اولین گروه تحقیق و توسعهی ایسر میتوان به ساخت اولین سیستم کامپیوتری با زبان چینی اشاره کرد. در سال ۱۹۸۶ نیز ایسر پس از کامپک دومین شرکتی بود که کامپیوتر شخصی مبتنی بر پردازندههای ۳۲ بیتی Intel 386 تولید کرد.
چالشهای توسعهای
در سالهای پایانی ۱۹۸۰ و حدودا ۱۰ سال پس از شروع فعالیت ایسر، برخی چالشهای داخلی و خارجی به آنها فشار وارد کرد. مشکلات داخلی کاملا غیرمنتظره بودند و فشارهای اولیهی شدیدی به ایسر وارد کردند. شیه در سال ۱۹۸۹ لئونارد لیو را با سابقهای ۲۰ ساله از IBM استخدام کرده و بهعنوان مدیر اجرایی ایسر آمریکا انتخاب کرد.لیو مدرک دکترای علوم کامپیوتر خود را از دانشگاه پرینستون دریافت کرده بود و یکی از مدیران ارشد چینی-آمریکایی در IBM (مشهور به آبی بزرگ) بود. سالهای فعالیت در IBM، لیو را به فردی با سبک مدیریتی خاص این شرکت بدل کرده بود که بعدها چالشهایی را برای ایسر بههمراه داشت. رفتارها و روشهای او برخلاف استن بود که فرهنگ سازمانی ترقیخواهی را در ایسر پیاده کرد. بههرحال لیو پس از مدتی تصمیم داشت تا سیستم مدیریت ایسر را متمرکزتر کند. درنهایت لیو به مشکلاتی با استن بر خورد که منجر به درگیریها و تغییرات مدیریتی در ابتدای دههی ۱۹۹۰ شد.
با شروع دههی ۱۹۹۰، ایسر که درگیر مشکلات داخلی بود، متوجه بلوغ سریع بازار و صنعت کامپیوتر شد. در آن سالها کامپیوتر دیگر بهعنوان صنعتی با حاشیهی سود بالا شناخته نمیشد و شرکتها نیز با سرعت بالایی رشد میکردند. جنگهای قیمتی، قیمت قطعات را به سرعت پایین بردند و افزایش ارزش دلار تایوان هم موجب گران شدن محصولات تولیدی در آن کشور شد. در مجموع همهی چالشهای ایجادشده، سودآوری برای شرکتهای تایوانی به چالشی بزرگ بدل شد.
چالشهای قیمتی و افزایش ارزش دلار تایوان باعث شد تا سوددهی ایسر در سالهای ابتدایی دههی ۱۹۹۰ کاهش یابد. برند تایوانی از سال ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۰، فروش خود را از ۵۳۰/۹ میلیون دلار به ۹۷۷ میلیون دلار رساند، اما بهخاطر افزایش قیمتها، سوددهی از ۲۶/۵ میلیون دلار به ۳/۶ میلیون دلار رسید. در سال ۱۹۹۱ اولین رکورد ضرردهی ایسر با مقدار ۲۲/۷ میلیون دلار ثبت شد. بیش از ۲۰ میلیون دلار از خسارت مذکور از سوی ایسر آمریکا به شرکت تحمیل شد. زیرمجموعهای که از همان ابتدای تأسیس، چالشهای متعددی را به برند مادر تحمیل کرد.
استن شیه همیشه به خرید و ادغام و در اختیار گرفتن فناوریهای تولید و مدیریت جدید تمایل داشت. او در اوج مشکلات دههی ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ هم برنامههای متوقف نکرد. اولین هزینهی سنگین به مقدار ۲۴۰ میلیون دلار و با همکاری تگزاس اینسترومنتس و چاینا دولوپمنت کورپوریشن انجام شد. شرکت حاصل این سرمیگذاری، اولین کارخانهی تولید DRAM را در تایوان تأسیس کرد.
نیمی از محصولات شرکت تولیدکنندهی DRAM به ایسر فروخته میشدند و سایر به بازارهای جهانی صادر میشد. فعالیتهای این شرکت، انتقاداتی را از سوی کارشناسان صنعت بههمراه داشت که متوجه عرضهی بیش از اندازهی DRAM در بازار جهانی شدند.
ایسر علاوهبر تأسیس شرکت جدید، مرکز تولیدی خود را نیز توسعه داد. آنها تنها ۳۶ میلیون دلار هزینه برای بازاریابی مرکز تولیدی در نظر گرفتند. بهعلاوه خرید و ادغامهایی هم در آمریکا و آلمان انجام شد که انتقاد کارشناسان و شک آنها از پیشرفت ایسر را به همراه داشت. جاکانات دوباشی از کارشناسان فایننشال ورلد، آن سالها در مقالهای نوشت که تلاشهای ایسر زمانبندی نامناسبی دارند و بهنوعی یک قمار محسوب میشوند.
بحرانهای پیدرپی برای برند تایوانی، بنیانگذار آن را مجبور به استعفا در سال ۱۹۹۲ کرد. شیه متن استعفای خود را در ابتدای سال به هیئتمدیره ارائه کرد، اما آنها با درخواست او موافقت نکردند. سه ماه بعد، لیو تقاضای استعفا داد که این بار با موافقت هیئتمدیره روبهرو شد. درنهایت ۶ ماه پس از نامهی استعفای شیه، او مجددا به فعالیتهای مدیریتی روزمره در ایسر و زیرمجموعهی آمریکایی آن بازگشت. از آن زمان استراتژیهای انقلابی متعددی در ایسر پیاده شد که آنها را بار دیگر به فهرست برترینهای صنعت کامپیوتر بازگرداند.
رویکرد جدید ایسر، هزینههای جابهجایی را در شرکت کاهش داد و باعث شد تا برند تایوانی جدیدترین فناوریهای روز را در محصولات خود بهکار گیرد. شیه زبان برند ایسر را بهگونهای تغییر داده بود که فناوریهای روز و نوآوری را با اصطلاح «تازه» معرفی میکردند. رویکردهای جدید باعث شد تا ایسر از فناوریهای سطح پایین شرکتهای دیگر استفاده نکند و شانه به شانه با توسعههای جاری در صنعت همراه شود.در سال ۱۹۹۲ ایسر از سیستم یونیکس چندکاربرهی خود رونمایی کرد و سپس نوبت به کامپیوترهای شخصی مبتنی بر پردازندههای ۳۸۶ و ۴۸۶ رسید. در همان سال، شبکهی پشیبانی بینالمللی از سوی برند تایوانی معرفی شد که عنصری حیاتی در موفقیت همهی بازیگران صنعت کامپیوتر در آن سالها بود. ایسر در سال ۱۹۹۳ از کامپیوتر شخصی رونمایی کرد که مجهز به تراشهی RISC و جدیدترین نسخه از سیستمعامل ویندوز شرکت مایکروسافت بود.
استن شیه تصمیم داشت تا مفاهیم فستفود را بهصورت کامل در دنیای کامپیوترهای شخصی و سطح خردهفروشی پیاده کند. او میخواست به کاربران امکان انتخاب قطعات داخلی براساس نیازها را بدهد. ایسر این مفهوم را ابتدا در یک خردهفروشی اختصاصی در تایپه پیاده کردند. فرایند بهگونهای بود که ایسر را بیش از همیشه به جایگاه فستفود دنیای کامپیوتر نزدیک میکرد. در آن فروشگاه از زمان سفارش تا تحویل و شروع به کار کامپیوتر مشتری، تنها دو ساعت زمان نیاز بود.
بنیانگذار ایسر در پیادهسازی استراتژی «برند جهانی، تأثیرگذاری محلی» موفقیت بالایی داشت. او با پیادهسازی همین استراتژی توانست مفهوم فستفود را در دنیای کامپیوتر پیاده کند. ایسر در آن سالها بهجای تأسیس زیرمجموعههای متعدد با کنترل مرکزی، شبکهای از دفاتر وابستهی خودکار ایجاد کرده بود که دقیقا شبیه به شعبههای فستفود عمل میکردند. هر شعبه توسط گروهی از افراد محلی اداره میشد که تنظیمات محصولات، استراتژیهای قیمتگذاری و برنامههای تبلیغاتی را براساس مشخصات محل فعالیت خود پیاده میکردند.
هر شعبهی جهانی ایسر عموما تنها یک کارمند تایوانی داشت که ارتباطات بین سازمانی را بر عهده میگرفت. مدیریت فروش و بازاریابی بهگونهای بود که سیستم را کاملا مخالف با روندهای ساختاری سنتی تعریف میکرد که به یک دفتر مرکزی واحد گزارش میدادند. در ساختار ایسر، مجموعهای از دفاتر با اهداف و ارزشهای مشترک کار میکردند که نام، هویت و لوگوی مشترک، آنها را متحد میکرد.
جهانیسازی برند
ظهور و گسترش جهانی برند ایسر با استراتژی شبیه به بازی چینی Go انجام شد. آنها بهجای ورود سریع به بازارهای بزرگ، ابتدا بازارهای اطراف کوچک را احاطه کردند. تایوانیها پیش از ورود به آمریکا، بازارهای نزدیک را هدف قرار دادند. بهعنوان مثال بازارهای کمرونقتر آمریکای لاتین، جنوب شرق آسیا و غرب آسیا، مقاصد اصلی ایسر بودند. تا سال ۱۹۹۵، ایسر به بزرگترین برند کامپیوتر در مکزیک، بولیوی، شیلی، پاناما، اروگوئه، تایلند و فیلیپین تبدیل شده بود. البته روشن است که تایوان نیز در این فهرست قرار داشت!روشهای توسعهی جهانی ایسر بازدهی خوب و سریعی داشتند و بسیاری از تصمیمهای غلط گذشته را به فراموش سپردند. در سال ۱۹۹۹ رکورد سوددهی شرکت با ۷۵ میلیون دلار شکسته شد که ۴۳ درصد از آن به شرکت تولید DRAM اختصاص داشت. چنین فروشی، رکورد بالاترین سال بازدهی صنعت DRAM را به خود اختصاص داد. روند توسعه بهحدی خوب پیش رفت که ایسر را از رتبهی ۱۴ به ۹ برترین تولیدکنندههای کامپیوتر در جهان رساند که اچپی، دل و توشیبا را پشت سر گذاشت. در سال ۱۹۹۴ فروش کل شرکت به ۳/۲ میلیارد دلار رسید که سود ایسر را به ۲۰۵ میلیون دلار رساند. چنین پیشرفتی موجب ثبت اولین رکورد سوددهی ایسر آمریکا نیز شد.
از میانههای دههی ۱۹۹۰، توسعهی جهانی علاوهبر مونتاژ، در تولید نیز خلاصه میشد. در سال ۱۹۹۴ یک مرکز تولید کیبورد و ماوس در مالزی تأسیس شد. از مقاصد دیگر تایوانی ها میتوان به فیلیپین اشاره کرد که میزبان کارخانهی تولید سیدی رام و مادربورد ایسوس شد. آنها قصد داشتند تا در سالهای بعد مراکزی را در آرژانتین، شیلی، تایلند، دوبی، آفریقای جنوبی، برزیل، هند، چین و شوروی سابق نیز تأسیس کنند.