سازمان قدرتمند را افراد قدرتمند می سازند، از این رو کوشش برای توسعه ویژگی های فردی از طریق کسب شایستگی ها و ایجاد برند شخصی در فضای رقابتی امروز، امری غیرقابل اجتناب است. در زمینه اهمیت برند شخصی، کاتلر تحقیقی را انجام داده است که نتایج آن بر وابستگی موفقیت یک برند به توانایی و توسعه مهارت های مدیران و کارکنان تأکید دارد. وی معتقد است هرچه سازمان ها برای کسب شایستگی های کلیدی کارکنان سرمایه گذاری نمایند، به موفقیت برند خود در بازارهای رقابتی کمک می کنند. با توجه به اهمیت موضوع توسعه شایستگی ها و برتری مهارت ها در بهبود فضای کسب و کار، مصاحبه ای با خانم دکتر آذر صائمیان یکی از متخصصان و صاحب نظران این حوزه انجام دادیم.
آذر صائمیان در مقطع لیسانس در دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه تهران، در مقطع ارشد در دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز و در مقطع دکتری در دانشکده حسابداری و مدیریت دانشگاه شهید بهشتی تحصیل کرده است. او سابقه ی بیش از 20 سال تدریس در دانشگاه ها و
مؤسسات تولیدی و صنعتی و 15 سال ارائه خدمات مشاوره مدیریت را در کارنامه خود دارد. همچنین تألیف بیش از 70 مقاله در مجلات ، ISI مجلات علمی- پژوهشی و مجلات تخصصی و تالیف و ترجمه سه کتاب از جمله فعالیت های پژوهشی اوست.
رساله دکتری صائمیان با عنوان طراحی و تبیین مدل توسعه برند شخصی مبتنی بر شایستگی فردی، اولین رساله دکتری با موضوع برند شخصی در ایران است. تقدم صائمیان در وارد شدن به بحث برند شخصی با دغدغه مندی و تعمقی همراه است که پس از خواندن این گفتگو بر خوانندگان آشکار می شود. دکتر آذر صائمیان در حال حاضر رئیس شورای سیاس تگذاری مجله مدیریت، عضو هیات مدیره جمعیت توسعه علمی کشور و قائم مقام دبیر کل انجمن مدیریت ایران است.

از نظر شما برند شخصی چیست و چه ویژگی هایی را توسعه می دهد؟

برند شخصی ایده قدرتمند، اثرگذار، روشن و مثبتی است که هر زمان دیگران به شما فکر کنند به ذهنشان خطور می کند. برند شخصی نشان دهنده ارزش ها، باورها و توانایی های افرادی است که برای ایجاد و توسعه آن چشم انداز و برنامه های اجرایی دقیق دارند. برندسازی شخصی فرآیندی است که افراد و تخصص شان را مثل برندهای تجاری علامت گذاری می کند. مفهوم برندسازی شخصی می گوید موفقیت از خود فرد به دست می آید؛ به این معنا که ذات و ماهیت یک فرد مشخص می کند که وی موفق خواهد بود یا نه. به علاوه، این فرآیند به صورت ایجاد یک دارایی که به فرد خاصی تعلق دارد نیز تعریف می شود؛ و پیکر، پوشش، ظاهر فیزیکی و زمینه های دانش را دربرمی گیرد؛ اما برندسازی شخصی، فقط به این موارد محدود نمی شود و منجر به یک احساس منحصربه فرد، به یادماندنی و ایده آل در صاحب برند می شود. برند شخصی نشان می دهد که شما چه کسی هستید؟ چه کار می کنید؟ و چه چیز متفاوتی در شما وجود دارد؟ یا چگونه برای بازار هدف تان ارزش آفرینی می کنید. مونتویا، نویسنده کتاب برندی به نام شما و پدیده برندسازی شخصی می گوید: هرکسی، خواه ناخواه، دارای یک برند شخصی است. هدف باید این باشد که آن برند طوری طراحی شود که تأثیری واضح و حائز اهمیت در مورد شما و کارتان ایجاد کند، چه شما کارآفرین یا صاحب کسب و کاری کوچک باشید چه مدیرعامل یک شرکت بزرگ، برند شخصی زمانی معتبر می باشد که شما در رفتارهایتان وحدت رویه داشته باشید. داشن چشم انداز شخصی، دانش، مهارت، قدرت یادگیری، تفکر، اعتماد و علاقه مساوی با دارا بودن برند شخصی می باشد.
اجازه دهید در اینجا به این نکته بپردازم که وایت برای اولین بار در سال 1959 واژه «شایستگی » را برای توصیف ویژگی های شخصیت مرتبط با عملکرد برتر و انگیزه بالا معرفی کرد. وی تأکید داشت که ویژگی های شخصیتی فرد شامل کلیه ارزش ها و باورهایی می شود که در رفتار فرد نمایان می شود. وی همچنین به داشن انگیزه شخصی برای پیشرفت تأکید داشت و معتقد بود که بدون انگیزه بالا نمی توان عملکرد مطلوب داشت. این تحقیقات همچنان ادامه داشت تا در دهه 1960 رویکرد شایستگی به صورت رسمی در دانشگاه هاروارد مورد تحقیق و پژوهش قرار گرفت.
معمولاً مدیران و کارشناسان بیشتر با واژه برند محصول و برند شرکت آشنا هستند و کمتر در مورد برند شخصی و ویژگی های آن اطلاع دارند، وجوه تمایز و تفاوت این دو در چیست؟ 
اجازه دهید ابتدا هر کدام از این دو واژه را تعریف کنیم و سپس از تفاوت هایشان سخن بگوییم.
برند محصول: این برند، جهت افزایش درک مشریان از ویژگی ها، تمایزات و برتری های موجود در کالا و محصولات مورد استفاده قرار می گیرد. این برند طیف گسترده ای از نیاز مشتری تا قلمرو محصول، کیفیت و بسته بندی محصول و… را شامل می شود.
برند شخصی: به این برند، ایندیویژوال برند نیز گفته می شود. این برند بر اساس ویژگی ها و مهارت های شخصیتی، فرهنگی، تخصصی و اجتماعی شکل می گیرد و با برنامه ریزی مشخص و مدون، فرآیند رشد و ارتقای جایگاه فرد را در جهت دستیابی به فرصت های جدید تقویت
می نماید.
با مطالعه ویژگی های هرکدام از دو برند محصول و برند شخصی می توان به تفاوت ها، تمایزات و همچنین وجوه اشتراک آن ها دست یافت. در برند محصول، مشتری توجه خود را به کالا و ویژگی های آن معطوف می نماید و خیلی به سایر موضوعات قبل از فرآیند تولید محصول حساس نیست. در حالی که در برند شخصی این حساسیت مستمر و فراگیر است. برند محصول حاصل کارکرد مجموعه سیستم ها، منابع انسانی، منابع مالی، فناوری ها و امکانات در قالب یک شرکت است؛ در حالی که برند شخصی حاصل تلاش ها و سخت کوشی های خود فرد است. لذا در برند شخصی توسعه و گسترش شایستگی ها بسیار مهم است. من همواره گفته ام که یادمان باشد که بهترین و باکیفیت ترین محصولات، حاصل تلاش های بهترین افراد است. پس همه انواع برند زاییده تفکر، اندیشه و عملکرد افراد صاحب نظر و خبره می باشد.

• برای اعتبار بخشی به یک برند شخصی چه اقداماتی باید صورت گیرد؟ آیا داشن هدف برای برند شخصی کفایت می کند؟

به نکته خوبی اشاره فرمودید. بیشر مواقع از من می پرسند آیا ایجاد برند شخصی در کوتاه مدت و با اهداف تعیین شده امکان پذیر است؟ اجازه دهید الزامات ایجاد برند شخصی را حضورتان مطرح کنم. برخی از اصلی ترین این الزامات عبار تاند از:

• داشن چشم انداز: برای ساختن برند شخصی باید چشم انداز خود را تعریف و تبیین کرد. این چشم انداز باید بلندمدت و به خوبی قابل سنجش و اندازه گیری باشد. از سوی دیگر شور و شوق و انگیزه ایجاد نماید. بدون چشم انداز روشن به سختی می توان به اهداف خود رسید. با تدوین چشم انداز است که ترسیم جایگاه برند شخصی در آینده امکان پذیر می شود.
• تعیین حدود و قلمرو فعالیت: تعیین قلمرو برند شخصی بسیار مهم است. این امر کمک می کند تا از پراکندگی که در طی مسیر ایجاد برند اتفاق می افتد، جلوگیری شود.
• تغییر و بهبود نگرش: همواره این امکان وجود دارد که با حرکت در مسیر تخصصی شدن مؤلفه های برند شخصی، تغییر نگرش نیز اتفاق بیفتد. باید این تغییرات را به سمت بهبود و ارتقا سوق داد و نگرش های منفی را مدیریت کرد.
• کسب شایستگی های لازم: یکی از رازهای مهم در ماندگاری برند شخصی کسب شایستگی هایی است که به توسعه برند و ارائه خدمات باارزش تر کمک می کند. یادمان باشد که شایستگی ها نیز مانند قوطی کنسرو تاریخ مصرف دارند و باید به روز باشند.
• کسب برتری در شایستگی ها: یکی از موضوعاتی که موجب قدرت برند شخصی می شود این نکته است که در شایستگی ها باید برتری را حفظ کرد. اجازه دهید مثالی بزنم. مثلاً اگر 5 نفر در یک رشته تخصص و مهارت لازم را چه از نظر فنی و سخت افزاری و چه
  از نظر انسانی و نرم افزاری داشته باشند، فردی که برتری بیشتری نسبت به سایرین دارد برند شخصی معتبرتری خواهد داشت.
• یادگیری چابک: ذات یادگیری در بیشتر تخصص ها مطرح است ولی در برند شخصی یادگیری چابک حرف اول را می زند. در یادگیری چابک نه تنها افراد دائماً در حال یادگیری هستند بلکه با چابکی هرچه بیشتر این کار را انجام می دهند و گاهی یادگیری ترکیبی در این فرآیند
  به چابک شدن آنان نیز کمک می کند.
• خلق ارزش: حاصل تمام تلاش ها برای برند شخصی، خلق ارزش است؛ به عبارت دیگر کسب دانش، مهارت و تخصص لازم و به روزرسانی آن ها کمک می کند تا فرد دارای برند شخصی ارزشی را خلق نماید که تمایز و برتری در آن موج می زند. این همان جایگاهی است که برند شخصی را معنادار می کند.

برای ساخت برند شخصی باید به صورت گام به گام قدم برداشت. برای این کار ضمن ساختن و توسعه مهارت های فردی باید توان شخصی را در به کارگیری شبکه ارتباطی نیز توسعه داد؛ به طوری که با ایجاد یک ارتباط قدرتمند از طریق رسانه ها و اینترنت بتوان در توسعه برند شخصی به صورت حرفه ای وارد شد. همچنین داشتن مهارت های موفقیت در کار شامل سخت افزار – نرم افزار و مهارت کار با شبکه های اجتماعی و از همه مهم تر داشن تخصص لازم روی یک موضوع و تسلط بر آن در محیط کار موجب ایجاد ارزش برای ارائه کمک های بیشتر به متقاضیان خدمات و محصولات به صورت قدرتمند و سطح بالا می گردد.

کدام مؤسسات داخلی در زمینه آموزش برندسازی شخصی فعالیت جدی و حرفه ای دارند؟

یکی از مؤسسات معتبری که در این حوزه بیش از دیگران تلاش کرده تا این مفهوم را در سازمان ها و در بین مدیران نهادینه نماید انجمن مدیریت ایران است. این انجمن بیش از 60 سال در ارائه خدمات مدیریت به سازمان های دولتی و خصوصی سابقه دارد و همچنین 11 سال است که دارای رتبه ممتاز از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در بین انجمن های علمی کشور می باشد. تاکنون مقالات، سمینارها و سخنرانی هایی در حوزه برند شخصی از سوی انجمن مدیریت در تهران و شهرستان ها چاپ و برگزار شده است که با استقبال فراوان مواجه گردیده است. به جرأت می توان انجمن مدیریت را یکی از مؤسسات پیرو در اشاعه این دانش در کشور دانست.

شما کتابی با عنوان برندینگ شخصی آنلاین تألیف کرده اید، لطفاً در مورد این کتاب بیشتر توضیح دهید.

بله. عنوان کتاب برندینگ شخصی آنلاین است که با همکاری آقای دکتر جواد فقیهی پور و با حمایت علمی انجمن مدیریت ایران در اردیبهشت 1395 چاپ و منتشر گردید. این کتاب در 8 فصل به موضوعاتی نظیر مفاهیم برندسازی شخصی آنلاین، شهرت آنلاین، ارتباطات و شبکه سازی، شبکه های اجتماعی، گوگل، سئوی شخصی، و بسایت شخصی و بلاگری می پردازد. هدف از تألیف کتاب، توسعه روابط با استفاده از تکنولوژی های نوین به منظور تقویت برند شخصی می باشد. در این زمینه توانایی و مهارت کار با ابزارهای سخت افزاری و نرم افزاری باید به عنوان یک مهارت پایه برای افراد تلقی شود. یکی از راه های توسعه فردی، داشتن برند شخصی است که به شما، کارتان و ارتباطات تان، مزیت و برتری می بخشد. برندینگ شخصی آنلاین ایجاد و توسعه برند در فضای مجازی است که نشان می دهد شما چه کسی هستید، چه کار می کنید و چه چیز متفاوتی در شما وجود دارد و چگونه برای بازار هدف تان ارزش آفرینی می کنید.

آینده برندسازی شخصی را چگونه می بینید؟

با توجه به گسرش و توسعه شبکه های اجتماعی از یک سو و علاقه مندی بیشتر افراد به کسب و توسعه برند شخصی از سوی دیگر، در سال های آینده شاهد گسترش بیشتر آن نزد افراد متخصص خواهیم بود. همچنین با توجه به این که در سال های اخیر امکان جذب و مشارکت افراد صاحب برند با تخصص های ویژه در پروژه های بزرگ میسر و ممکن گردیده است این انتظار وجود دارد که سهم قابل توجهی از برنامه های اجرایی سازمان ها به افراد صاحب برند محول گردد.
نکته دیگری که لازم می دانم به آن اشاره نمایم این است که سازمان های بزرگ و پیرو برنامه های شایستگی مدیران و کارشناسان را چند سالی است که در دستور کار دارند و منابع مالی و سرمایه های انسانی خود را برای پیشبرد این برنامه ها بسیج نموده اند. این سازمان ها اعتقاد دارند که افراد متخصص با مهارت و تسلط لازم برای انجام فعالیت ها بسیار بهتر می توانند نام شرکت و سازمان آن ها و یا محصولات شان را پشتیبانی نمایند. به همین دلیل سرمایه گذاری بر روی افرادی که ظرفیت و پتانسیل لازم برای برند شدن را دارند مدتی است که در این
شرکت ها شروع شده است. با توجه به این موارد می توان امیدوار بود که در جذب و استخدام نیز به مقوله ی داشن برند شخصی و تخصصی نیز توجه بیشری شود. یکی دیگر از سناریوهای آینده، رقابت برای جذب افراد صاحب برند در بین شرکت های بزرگ و استارتاپ ها می باشد.