انگیزش ‌های درونی به حسی گفته می‌شود که با پاداش درونی هدایت می‌شود؛ به‌عبارت‌دیگر، انگیزه برای انجام یک رفتار برخاسته از درون فرد است زیرا به طور طبیعی برای شما رضایت‌بخش خواهد بود. این در مقابل انگیزش بیرونی است که شامل رفتاری برای کسب پاداش بیرونی یا جلب رضایت رهبری یا اجتناب از تنبیه و مجازات است.

انگیزش های درونی چیست؟

در روانشناسی، انگیزش ‌های درونی بین پاداش درونی و بیرونی را تشخیص می‌دهد. در کتاب «مقدمه‌ای بر روانشناسی: گریز به ذهن و رفتار با نقشه‌های مفهومی» نویسندگان این تعریف را ارائه کرده‌اند:
« انگیزش ‌های درونی زمانی رخ می‌دهد که بدون پاداش بیرونی کاری را انجام دهیم. به سادگی از فعالیت لذت می‌بریم یا آن را به‌عنوان فرصتی برای کشف، یادگیری و تحقق پتانسیل خود می‌بینیم.»

آخرین باری که فعالیتی را برای لذت بردن از آن انجام دادید کی بوده؟ تعدادی از فعالیت‌ها در این دسته قرار می‌گیرند. برای مثال ممکن است به باغچه خود رسیدگی کنید، نقاشی بکشید، بازی کنید، داستان بنویسید یا کتاب بخوانید. ممکن است پاداشی داشته باشند اما در عوض آن‌ها را انجام می‌دهیم چون دوست داریم و ما را خوشحال می‌کنند.

قدرت رضایت درونی

وقتی به خاطر خواست خودتان کاری را دنبال می‌کنید یعنی انگیزش ‌های درونی شما، شما را به این کار تشویق می‌کند. انگیزه‌های شما برای انجام رفتاری خاص به طور کامل برخاسته از درون شماست تا برخاسته از خواست شما برای کسب پاداش بیرونی مانند جایزه، پول یا تحسین.
البته، نمی‌شود گفت که رفتارهایی که انگیزه درونی دارند، پاداش به همراه ندارند. پاداش این رفتارها شامل به وجود آمدن حس مثبت درون فرد است. مثل وقتی‌که شما کار داوطلبانه انجام می‌دهید، حسی مثبت در شما ایجاد می‌شود. وقتی می‌بینید که کارتان دارد به نتیجه می‌رسد یا وقتی چیز جدیدی یاد می‌گیرید یا در کاری مهارت بیشتری پیدا می‌کنید، حس پیشرفت پیدا می‌کنید.

اثر تقویت بیرونی

محققان کشف کرده‌اند که پاداش یا تقویت‌کننده بیرونی برای فعالیتی که پاداش درونی نیز داشته، می‌تواند باعث شود فعالیت پاداش درونی کمتر شود. این پدیده با نام اثر توجیه افراطی شناخته می‌شود.
نویسنده «ریچارد ای.گریگز» در کتابش با عنوان روانشناسی: مقدمه‌ای کوتاه دارد: «حس لذت درونی فرد از یک فعالیت باعث می‌شود توجیه کافی برای رفتار خود داشته باشد». «اگر تقویت‌کننده بیرونی نیز باشد، فرد ممکن است کار را بیش‌ازحد توجیه شده بداند و بعد سعی کند انگیزه اصلی (بیرونی در برابر درونی) برای مشارکت در یک فعالیت را درک کند.»
همچنین نشان داده شده است که افراد وقتی انگیزش ‌های درونی دارند خلاق‌تر هستند.
برای مثال در موقعیت‌های کاری، عملکرد افراد می‌تواند با استفاده از پاداش بیرونی مانند انعام یا حقوق اضافی افزایش یابد. بااین‌حال، کیفیت واقعی کار تحت تأثیر عامل درونی است. اگر دارید کاری انجام می‌دهید که به نظرتان جالب و چالش‌برانگیز است، احتمال دارد ایده‌های جدید و راه‌حل‌های خلاقانه‌ای به ذهنتان خطور کند.

رسیدن به انگیز انگیزش ‌های درونی برای یادگیری

انگیزش ‌های درونی موضوع مهمی در آموزش است. معلمان و طراحان آموزشی تلاش می‌کنند محیط‌های یادگیری ایجاد کنند که انگیزه درونی ایجاد کند. متأسفانه، بسیاری از الگوهای سنتی نشان می‌دهند که بیشتر دانش آموزان یادگیری را کسل‌کننده می‌دانند پس آن‌ها باید از بیرون، انگیزه انجام فعالیت‌های آموزشی را دریافت کنند.
نویسندگان، فعالیت را در صورتی با انگیزش ‌های درونی تعریف می‌کنند که «افراد به خاطر خود فعالیت آن را انجام دهند و نه برای گرفتن جایزه یا اجتناب از تنبیه و مجازات بیرونی. ما از کلمه جالب، جذاب، لذت‌بخش و با انگیزش درونی برای توصیف چنین فعالیت‌هایی استفاده می‌کنیم.»
عواملی که آن‌ها تشخیص داده‌اند انگیزش درونی را افزایش می‌دهند عبارت‌اند از:

•  چالش: افراد زمانی انگیزه بیشتری دارند که اهداف خود را با میل قلبی دنبال کنند و تحقق هدف ممکن است اما قطعی نیست.
•  کنجکاوی: انگیزش درونی زمانی افزایش می‌یابد که چیزی در محیط فیزیکی توجه فرد (کنجکاوی حسی) را جلب کند. همچنین زمانی رخ می‌دهد که چیزی فرد را تحریک کند تا بخواهد بیشتر یاد بگیرد (کنجکاوی شناختی)
•  کنترل: افراد می‌خواهند روی خودشان و محیطشان کنترل داشته باشند و می‌خواهند مشخص کنند چه چیزی را می‌خواهند دنبال کنند.
•  همکاری و رقابت: انگیزش درونی می‌تواند در موقعیت‌هایی افزایش یابد که افراد از کمک به دیگران احساس رضایت پیدا می‌کنند؛ همچنین در مواردی که آن‌ها می‌توانند عملکرد خود را با دیگران مقایسه کنند.
•  شناخت: افراد از اینکه دیگران موفقیتشان را ببینند لذت می‌برند که می‌تواند باعث افزایش انگیزش ‌های درونی شود.

دیدگاه آدم‌ها در مورد پاداش متفاوت است

متخصصان بیان کرده‌اند که دادن پاداش‌های غیرضروری می‌تواند هزینه‌های غیرمنتظره‌ای داشته باشد. درحالی‌که دوست داریم فکر کنیم که دادن پاداش باعث بهبود و افزایش انگیزش، علاقه و عملکرد فرد می‌شود، اما همیشه هم این‌طور نیست.
برای مثال، زمانی که بچه‌ها به خاطر بازی با اسباب‌بازی که خودشان از آن لذت می‌برند پاداش و جایزه بگیرند، انگیزه و لذت آن‌ها از بازی با اسباب‌بازی کاهش می‌یابد. تعدادی از عوامل می‌توانند باعث افزایش یا کاهش انگیزش ‌های درونی با پاداش بیرونی شوند. خود فعالیت، در این امر نقش مهمی ایفا می‌کند.
ورزشکاری که در یک مسابقه ورزشی رقابت می‌کند، ممکن است جایزه برنده را به‌عنوان تأیید صلاحیت یا استثنایی بودن برنده بداند. از سوی دیگر، بعضی ورزشکاران ممکن است همان جایزه را نوعی رشوه یا اجبار ببینند. نحوه نگرش هر فرد نسبت به یک رویداد روی اینکه پاداش بر انگیزش درونی فرد برای انجام فعالیت اثر بگذارد یا نه تأثیر خواهد گذاشت.

۵ روش شگفت‌انگیز برای انگیزه گرفتن

تکنیک‌های روان‌شناختی که به شما کمک می‌کنند انگیزه بیشتری داشته باشید:

۱. عوامل روان‌شناختی اثرگذار بر انگیزه افراد

داشتن انگیزه برای موفق شدن بسیار مهم است. متخصصان همیشه به دنبال راه‌های جدید برای افزایش انگیزه در افراد هستند.
راه‌های زیادی پیشنهاد شده تا به مردم کمک کند انگیزه خود را حفظ کنند ولی بعضی از عوامل روان‌شناختی که می‌توانند بر انگیزه افراد اثر بگذارند ممکن است شما را متعجب و شگفت‌زده کنند. می‌دانستید که تجسم واقعیت می‌تواند اثر معکوس هم داشته باشد؟ یا اینکه محرک‌ها و مشوق‌ها ممکن است باعث کاهش انگیزه شوند؟
به چند موردی که بر انگیزه اثر می‌گذارند نگاه کنید:

• تشویق را با دقت به کار ببرید.
• اگر کسی از انجام کاری لذت می‌برد، می‌توان استدلال کردد که پاداش دادن به آن‌ها برای این رفتار باعث می‌شود بیشتر دوستش داشته باشند، درست است؟ در بیشتر موارد پاسخ منفی است. دادن پاداش برای فعالیت‌هایی که مردم خودشان از انجام آن لذت می‌برند می‌تواند انگیزش ‌های درونی آن‌ها را کاهش دهد.
• محققان دریافته‌اند که دادن پاداش به افراد برای انجام کارهایی که برای آن‌ها انگیزش درونی دارند می‌تواند اثر معکوس داشته باشد. به یاد داشته باشید، انگیزش ‌های درونی برخاسته از درون فرد است. انجام فعالیت، به تنهایی پاداشی برای فرد است.
• نسبت به دادن پاداش محتاط عمل کنید. پاداش‌ها می‌توانند باعث افزایش انگیزش ‌های درونی برای مشارکت در فعالیتی شوند که بدون پاداش انجام آن خوشایند نیست ولی وابستگی به این پاداش‌ها می‌تواند در بعضی موارد باعث کاهش انگیزه نیز بشود.
• چطور می‌توانید از این مفهوم برای افزایش انگیزه استفاده کنید؟
•  با دقت از پاداش‌های بیرونی استفاده کنید.
•  پاداش‌ها در صورتی می‌توانند مؤثر باشند که افراد واقعاً علاقه درونی به فعالیت نداشته باشند.
•  در طول دوره یادگیری اولیه پاداش بیرونی را امتحان کنید ولی وقتی فرد به فعالیت علاقه‌مند شد این پاداش‌ها را حذف کنید.

۲. ارائه چالش‌ها

وقتی قرار است کاری را انجام دهید، کدام برای شما انگیزه‌بخش‌تر است؟ انجام کاری آسان که صدها بار انجام داده‌اید و احتمالاً توی خواب هم می‌توانید آن را انجام دهید یا انجام کاری که در توان شماست ولی به یادگیری یا گسترش توانایی‌های فعلی‌تان نیاز دارد؟ برای خیلی از آدم‌ها، گزینه اول ممکن است آسان‌تر باشد ولی گزینه دوم که چالش‌برانگیزتر است احتمالاً جالب‌تر و انگیزه‌بخش‌تر است.
اگر سعی می‌کنید انگیزه خود را برای انجام کاری بالا ببرید، مانند صبح زود بیدار شدن و دویدن و یا ترک عادات قدیمی ممکن است انجام چالش‌های جدید بتواند یک راه مؤثر برای با انگیزه ماندن باشد.
خودتان را به چالش بکشید. برای یک ماراتن محلی ثبت‌نام کنید. روی بهبود مدیریت زمانتان تمرکز کنید یا مسافتی که می‌دوید را بیشتر کنید. هدفتان هرچه باشد، ایجاد چالش می‌تواند به شما کمک کند مهارت‌هایتان را بهبود ببخشید، با انگیزه‌تر باشید و یک قدم به موفقیت نزدیک‌تر شوید.

۳. موفقیت را مجسم نکنید

یکی از رایج‌ترین نکات برای با انگیزه شدن، تجسم موفقیت است، ولی تحقیقات نشان داده که این کار ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد. مشکل این است که مردم اغلب تصور می‌کنند که به هدفشان رسیده‌اند ولی تلاشی که برای تحقق آن هدف لازم است را نمی‌کنند.
با تصور اینکه به هدف مطلوبتان رسیده‌اید، درواقع انرژی که باید برای انجام آن کار به خرج دهید، هدر می‌دهید. تحقیقات قبلی نشان داده که تخیلات درباره آینده معمولاً موفقیت کمی را در بر دارد و تحقیقات اخیر نیز نشان داد که زیاده‌روی در این تجسم‌ها، انرژی موجود را تحلیل می‌برد.
پس چه چیزی جواب می‌دهد؟
به‌جای اینکه تصور کنید یک‌دفعه موفق شده‌اید، تمام مراحلی که باید برای رسیدن به موفقیت پشت سر بگذارید را تصور کنید.
با چه چالش‌هایی روبرو خواهید شد؟ دانستن اینکه با چه چیزی ممکن است مواجه شوید، باعث می‌شود وقتی زمانش برسد، مواجهه با آن‌ها آسان‌تر شود.
از چه استراتژی‌هایی می‌توانید برای غلبه بر آن چالش‌ها استفاده کنید؟ برنامه‌ریزی می‌تواند باعث شود برای غلبه بر مشکلاتی که ممکن است با آن‌ها روبه‌رو شوید آماده‌تر شوید.

۴.در انگیزش ‌های درونی ، کنترل را به دست بگیرید

افراد وقتی حس می‌کنند روی آن چیزی که قرار است اتفاق بیفتد کنترل دارند، اغلب انگیزه بیشتری پیدا می‌کنند. تابه‌حال عضو گروهی بوده‌اید که در آن حس کنید واقعاً هیچ کنترلی روی کارهایتان ندارید؟ آیا همچنان برای ماندن در گروه انگیزه داشته‌اید؟

• یکی از دلایلی که افراد گاهی «کار گروهی» را دوست ندارند این است که حس کنترلشان بر چیزها را از دست می‌دهند.
• برای برگرداندن حس کنترل به موقعیت‌های گروهی چه کاری می‌توانید انجام دهید؟
•  اگر در گروهی عضو هستید (سعی می‌کنید به گروه انگیزه بدهید) پیدا کردن راهی برای اینکه هر فرد حس کند توانمند و اثرگذار است می‌تواند کمک کند.
• به افراد این امکان را بدهید تا بتوانند ایده‌هایشان را بیان کنند.
•  به اعضای گروه اجازه بدهید اهدافشان را در گروه دنبال کنند.

۵. به‌جای نتیجه، روی مسیر رسیدن به هدف متمرکز شوید.

مدام تمرکز کردن روی نتیجه و یا موفقیت و شکست می‌تواندانگیزش ‌های درونی را کاهش دهد. روانشناس، کارول دوک در تحقیق خود درباره ذهنیت‌های مختلف دریافته است که تشویق بچه‌ها به خاطر ویژگی‌های ثابت (مثلاً باهوش یا جذاب بودن) می‌تواند انگیزه و پشتکار را در آینده کاهش دهد.
او باور دارد این نوع تشویق باعث می‌شود افراد آنچه به‌عنوان ذهنیت ثابت شناخته می‌شود را گسترش دهند. افرادی که این ذهنیت را دارند باور دارند که ویژگی‌های فرد، ذاتی و غیرقابل تغییر هستند. آن‌ها فکر می‌کنند افراد یا باهوش و یا احمق، خوشگل یا زشت، ورزشکار یا غیر ورزشکار هستند.
پس چطور می‌توانید از ذهنیت ثابت اجتناب کنید؟

•  دوک بیان می‌کند که تشویق تلاش‌های آن‌ها به‌جای ویژگی‌های فردی مهم است.
•  به‌جای تمرکز روی نتیجه، یا اینکه موفق می‌شوید یا شکست می‌خورید، سعی کنید روی مسیرتان به سوی اهدافتان تمرکز کنید.
•  از این روند چه چیزی یاد گرفته‌اید؟ به یاد داشته باشید، مسیر نیز به اندازه هدف مهم است.
• چه اقداماتی مؤثرتر و انگیزه‌بخش‌تر بوده؟ با ارزیابی تلاش‌هایتان، می‌توانید بفهمید برای کسب نتایج بهتر در آینده چه اقداماتی باید انجام دهید