صنایع دستی چیست

از زمانی که بشر خود را شناخت، برای تامین نیازهای اولیه‌ی خود دست به تغییر طبیعت و به عبارتی کار بر روی طبیعت زد. اولین دست‌ساخته‌های بشر ابزارآلاتی بودند که برای شکار و دفاع از خود می‌ساخت. یکجانشینی بشر به واسطه‌ی اشتغال به کشاورزی و دامداری، منجر شد تا آدمی به فکر ساخت فرآورده‌های متنوع از نظر کارایی و چشم‌گیر از نظر زیبایی‌شناختی بیفتد. بنابراین روستاهای کوچک اولیه نخستین زادگاه صنایع دستی محسوب می‌شوند. با پیشرفت فنون و رشد تمدن‌ها صنایع دستی نیز رشد روزافزونی به خود گرفت. صنایع دستی و یا هنرهای صناعی از مهم‌‌ترین محصولات تولیدی هر کشوری است. این محصولات دارای هر دو کاربرد تزئینی و استفاده در زندگی روزمره هستند که به روش‌های سنتی ساخته می‌شوند. صنایع دستی شاخص‌ترین و اصیل‌ترین جلوه‌گاه تاریخ و تمدن کهن ایران و فرهنگ و هنر ناب ایرانی بوده که یکی از مهم‌ترین قطب‌های هنرهای صناعی در جهان به شمار می‌آید. صنایع دستی ایران دارای طیف گسترده‌ای از رشته‌ها و محصولات گوناگون است. بافته‌های داری، دست‌بافته‌های دستگاهی، رودوزی‌های سنتی، هنرهای فلزی، میناسازی، سفالگری، آبگینه، هنرهای مرتبط با چوب، هنرهای مرتبط با سنگ، نگارگری، چاپ‌های سنتی، حصیربافی، رنگ ‌سازی سنتی، نمدمالی، پوستین دوزی، آثار چرمی و رنگرزی سنتی از رشته‌های اصلی صنایع دستی ایران به شمار می‌روند. اگر چه که تمامی محصولات صنایع دستی مخاطبین خاص خود را دارند، اما می‌توان گفت که فرش‌های دستبافت و گلیم، ظروف شیشه‌ای و مسی، سفال و سرامیک، صنایع دستی مرتبط با چوب، زیورآلات، قلاب دوزی، سرمه دوزی و سوزن دوزی بلوچ از پرطرفدارترین محصولات صنایع دستی ایران محسوب می‌شوند. 

ویژگی‌های عمومی صنایع دستی

سازمان جهانی مالکیت معنوی (WIPO) ویژگی‌های عمومی صنایع دستی را به شرح زیر بیان می‌کند:

• بکارگیری ابزار ساده در ساخت آنها
• عدم نیاز به دانش فنی پیچیده نسبت به سایر صنایع
• ناهمانندی و عدم تشابه فرآورده‌های تولیدی با یکدیگر
• ریشه گرفتن از فرهنگ، اعتقاد، باورها، آداب و رسوم منطقه
• امکان تأمین بخش عمده‌ی مواد اولیه از منابع داخلی
• قابلیت عرضه به بازاهای جهانی به عنوان یک محصول فرهنگی و هنری
• کمک به توسعه‌ی صنعت گردشگری و نشر ارزش‌های فرهنگی
• سرمایه‌گذاری کم و کاربری زیاد
• بالا بودن ارزش افزوده‌ی تولید
• قابلیت جنبه‌های کاربردی-تزئینی محصول
• سهولت در ایجاد توسعه و جابه‌جایی مکان کارگاه (مراکز تولید)
• سهولت در انتقال تجربیات و دانش فنی تولید

اهميت صنايع دستي

از ویژگی‌های ارزنده اي صنايع دستي ملی و غیر وابسته، ‏قابلیت ایجاد و توسعه در کلیه مناطق شهری، روستایی و عشایری، عدم نیاز به کارشناسان ‏خارجی، دسترسی آسان به مواد اولیه و ابزار کار مختصر و ارزان، ارزش افزوده بالا، عدم نیاز به ‏سرمایه‌گذاری زیاد، بستر ساز صنعت گردشگری، عدم آثار مخرب زیست محیطی، ایجاد درآمد ‏مکمل، قدرت اشتغال‌زایی و .. است كه مسئولین و دست اندر کاران را بر ان داشته تا با عزمی جدی زمینه ‏رشد و اعتلای این صنعت را آماده نمایند.‏
صنايع دستي ايران نيز به عنوان نماد و تبلور فرهنگ غني اين سرزمين از ديرباز شهرتي جهاني داشته است. خمير مايه اصلي آثاري که به دست هنرمندان خلاق و سختکوش ايراني پديد آمده از عمق تاريخ کهن اين مرز و بوم نشات گرفته است.به عبارت دیگر در دنیای امروز صنایع فرهنگی هم از نظر ایجاد اشتغال پایدار و هم از حیث گردش اقتصادی و مباحث مربوط به گفتمان سازی و تبلیغات فرهنگی، مورد توجه بسیاری از کشورها اس
ت استمرار این فعالیت‌ها و حرکت به سوی توسعه پایدار کسب و کار در این حوزه‌ها، به مطالعات تخصصی و پژوهش نیاز مبرم دارد.
امید است با رشد و توسع صنایع دستی گام های موثری در جهت ایجاد فرصت های ‏شغلی برداشته تا این صنعت جایگاه واقعی خود را از جهات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ‏اشتغال‌زایی را پیدا وموجبات رشد و توسعه اقتصادی فراهم گردد.

برند صنایع دستی

برند مفهومی‌ست که موارد مختلفی را در برمی‌گیرد به عبارت بهتر در قانون، برند شامل نام تجاری، علامت تجاری، ‍ لوگو یا نشان تجاری می‌شود. هر یک از اشخاص می‌توانند برای صنایع دستی خود، هر یک از موارد برند مرتبط با فعالیت خود را ثبت نمایند و محدودیتی در زمینه ثبت هم‌زمان نام، علامت و نشان تجاری وجود ندارد.
صنایع دستی از جمله کسب و کارهایی‌ست که در بیشتر شهرها رواج دارد و به عنوان کسب و کار خانگی نیز شناخته می‌شود، تولیدکنندگان صنایع دستی که بیشتر به صورت کارگاه‌های کوچک فعالیت دارند با ثبت برند می‌توانند محصولات خود را به مشتریان معرفی نمایند چرا که بیشتر این تولیدکنندگان به دلیل نبود بازار مناسب کسب و کار خود را از دست می‌دهند.

ثبت برند صنایع دستی

صنایع دستی یکی از مهمترین رشته های شغلی جهت ثبت برند می باشد.با توجه به اهمیت صادرات صنایع دستی و توریستی بودن کشور بسیار حائز اهمیت است که صنایع دستی داخل کشور 

با ثبت برند صنایع دستی راهی بازارهای مصرف سایر کشورها شود تا علاوه بر وجود نام و نشان بر روی آنها بتوان این صنایع را در قالب بسته بندی به بازارعرضه نمود.

بسته بندی و ثبت برند صنایع دستی، باعث میشود تا ارش محصولات بالا برود.

 به طوری که تولید کنندگانی که با اشراف به این موضوع قصد ثبت برند صنایع دستی را داشته باشند نسبت به رقبای خود چند قدم جلوتر هستند چون علاوه بر اینکه وفاداری و اطمینان مشتری را جلب می کنند امکان تبلیغات با ثبت برند صنایع دستی برای آنها فراهم می گردد.

مزایای ثبت برند صنایع دستی

اولین خاصیتی که برند به کسب و کار شما می‌دهد، هویت است، موردی که به آسانی نمی‌توانید از آن چشم‌پوشی کنید اما مزایای برند منحصر به این مورد نمی‌شود. با وجود اینکه از لحاظ قانونی الزامی به ثبت آن ندارید ولی دایره وسیعی از امکانات برند، کافی‌ست که شما را برای ثبت برند صنایع دستی قانع کند. در ادامه به برخی از این مزایا اشاره می‌کنیم:

•  ایجاد مالکیت نسبت به محصول تولید شده از لحاظ معنوی:

با ثبت برند صنایع دستی، این اطمینان برای شما به وجود می‌آید که محصول تولید شده از لحاظ مادی و معنوی متعلق به شماست. در یک مثال ساده می‌توان ثبت برند برای محصول را مانند ثبت سند برای خانه یا ماشین دانست. در حقیقت شما از لحاظ معنوی و قانونی نسبت به صنایع دستی تولید شده خود مالکیت پیدا می‌کنید.

• جلوگیری از کپی‌برداری محصول

در دنیای پررقابت امروز، افرادی که محصولات و خدمات منحصر به‌فرد تولید کنند کمتر هستند و بیشتر محصولات نمونه و مشابه محصول اصلی‌ست. در حوزه صنایع دستی نیز این مورد به‌فور دیده می‌شود. این در حالی‌ست که ارزش صنایع دستی به دلیل منحصر و خاص بودن اثری‌ست که با توجه به هنرهای بومی یک منطقه تولید شده است. در نتیجه ثبت برند می‌تواند این ارزش به‌طور کامل حفظ کند.

•  افزایش توان رقابتی

صنایع دستی هر منطقه با منطقه دیگر متفاوت است اما این نکته را در نظر داشته باشید که در یک منطقه افراد بسیاری می‌توانند به تولید صنایع دستی بپردازند، از این‌رو ثبت برند صنایع دستی به شما کمک می‌کند، یک، هیچ از رقبا جلوتر باشید.

• رونق صنایع دستی

برند با معرفی محصول شما علاوه بر اینکه امکان فعالیت گسترده‌تری به شما می‌دهد، تاثیر زیادی در بازار فروش محصولاتی دارد که با رونق آن‌ها موتور اقتصادی یک کشور به گردش درمی‌آید

نکاتی در مورد ثبت برندصنایع دستی

• مدت اعتبار برند ثبت شده ۱۰ سال است .
• وظیفه محافظت از برند ثبت شده بر عهده مراجع قانونی است .
• ثبت برند صنایع دستی به دو صورت شخصی ( حقیقی ) و یا شرکتی ( حقوقی ) امکان پذیر است .
• برند هیچ گونه مالیاتی ندارد و طبق قانون اداره مالکیت صنعتی ثبت برند معاف از مالیات می باشد .
• با داشتن کارت بازرگانی شخصی (حقیقی) می توان ۳ برند تجاری ثبت نمود . با داشتن کارت بازرگانی شرکتی (حقوقی) می توان ۱۰ برند تجاری ثبت نمود .

مدارک لازم جهت ثبت برند صنایع دستی

1. کپی مدارک شناسایی شخص متقاضی یا صاحبان امضاء در مورد اشخاص حقوقی
2. مجوز فعالیت ( شامل جواز کسب ، پروانه بهره برداری …)
3. ارائه کارت بازرگانی برای متقاضیانی که در نام تجاری خود از حروف لاتین استفاده می کنند .
4. تصویری از علامت درخواستی در ابعاد ۶ در ۶ یا ۱۰ در ۱۰
5. آگهی تأسیس شرکت و آخرین آگهی تغییرات شرکت برای اشخاص حقوقی
6. چنانچه متقاضی بخواهد به استناد تقاضای ثبت در خارج از کشور از مزایای حق تقدم استفاده کند باید
7. مدارک مربوط به حق تقدم را همراه با اظهارنامه تسلیم کند.
8. مدارک مربوط به نماینده قانونی ( در صورت تقاضا به وسیله نماینده قانونی با حق امضاء)

اطلاعات لازم در مورد انتخاب نام در ثبت برندصنایع دستی

• اسامی مشهور قابل ثبت نمی باشد .
• آرم و برند با مشابهت ۵۰ درصد به یک برند دیگر قابل ثبت نیست .
• نام مناطق جغرافیایی قابل ثبت نیست .
• علائم و نشانه های گمراه کننده یا فریب دهنده امکان ثبت ندارند .
• اسامی انتخابی نباید با هنجارهای عمومی جامعه در تناقض باشد .

مدارک ثبت برند صنایع دستی برای اشخاص حقیقی:

• ارائه شناسنامه و کارت ملی
• ارائه مدرکی که نشان‌دهنده فعالیت اقتصادی باشد، مانند: جواز کسب، پروانه فعالیت و …
   ارائه کارت بازرگانی در صورت لاتین بودن نام یا علامت تجاری
• ارائه طرح‌های مورد نظر برای ثبت علامت تجاری (تصویر یا طرح گرافیکی در قالب ۱۰*۱۰)
• ارائه وکالت‌نامه در صورت ثبت برند توسط وکیل
• ارائه کپی برابر اصل آخرین گواهی ثبت یا تمدید علامت تجاری (تمامی صفحات)

مدارک ثبت برند صنایع دستی برای اشخاص حقوقی:

• ارائه مدارک شناسایی مدیرعامل و صاحبان امضا
• ارائه اساسنامه و روزنامه رسمی با داشتن آگهی تاسیس
• ارائه شناسنامه و کارت ملی اعضای هیئت مدیره و نماینده منتخب هیئت مدیره
• ارائه گواهی یا مدرک نشان دهنده موضوع فعالیت مرتبط با موضوع درخواست شده برای برند
• ارائه کارت بازرگانی در صورت لاتین بودن نام یا علامت تجاری
• ارائه طرح‌های مورد نظر برای ثبت علامت تجاری (تصویر یا طرح گرافیکی در قالب ۱۰*۱۰)
• ارائه وکالت‌نامه در صورت ثبت برند توسط وکیل